«Այսօրվա թուրք երիտասարդության համար թե՛ հայերը, թե՛ հույները, մինչև իսկ հրեաները օտարազգի են»

Ապրիլի 24-ին Եղեռնի հուշահամալիր են այցելելու թուրք պատվիրակներ, որոնք Հայաստանում են Արևմտահայոց ազգային համագումարի խորհրդի հրավերով: Պատվիրակները, որ մասնակցելու էին արևմտահայերի պահանջերին վերաբերող գիտաժողովի, մինչ այդ պատասխանեցին լրագրողների հարցերին:

Արևմտահայոց ազգային համագումարի խորհրդի անդամ Սևակ ԱՐԾՐՈՒՆԻՆ նշեց, որ սա հրապարակային երկխոսության առաջին փորձն է Հայաստանում: Հյուրերը հայտնի են հայամետ դիրքորոշմամբ, նրանք պետականամետ են, բայց պայքարում են Թուրքիայում ավելի լավ ընթացքի համար ` ազատություների, փոքրամասնությունների իրավունքների տեսակետից: «ՈՒստի և համարձակվում են հայ հանրության առաջ, ի գիտության իրենց պետության, խոսել մեր իրավունքի մասին»,- նշեց Ս. Արծրունին:
«Փաստ է, որ 100 տարի առաջ հայ ժողվրդի նկատմամբ իրագործվել է ցեղասպանություն: Խնդրի մասին վերջին 20-30 տարիներին է թուրք հասարակությունը սկսել բաց խոսել»,- ասաց պատվիրակության անդամ, գրող-հրապարակախոս, ծագումով համշենցի ԱԴՆԱՆ ԳԵՆՉԸ, ով հայտարարել էր, որ 1915 թվականին հայերի նկատմամբ իրականցված ոճրի համար, ինքն ունի մեղքի զգացում և չի կարող անտարբեր նայել այդ ամենին: Անդրադառնալով Քեսաբում տեղի ունեցող իրադարձություններին, ասաց, որ հասարակության մեջ դրամատիկ լարվածություն կա, համոզմունք, որ Թուրքիայի կառավարությունն ունի իր ներդրումը: «Հարյուր տարի անց երկրորդ տեղահանությունն է ապրում հայությունը Քեսաբում»,- նկատեց գրողը:
«Թուրք հասարակությունը ընդունում է,որ հայերի նկատմամբ իրականցված բռնության, տեղահանություն փաստը, բայց երբ խոսվում է ցեղասպանության մասին, սկսում են ժխտել: Ի՞նչ կասեք սրա մասին»: Անդրադառնալով «Իրատես de facto»-ի այս հարցին՝ Ադնան Գենչն ասաց, որ Ճիշտ է դիտարկումը, ժխտողական քաղաքականությունը Թուրքիայի հանրապետության ստեղծումից մինչ օրս շարունակվում է` որպես պետական, պաշտոնական քաղաքականություն: «Այն փոխանցվում և արմատանում է հասարակության մեջ մինչև իսկ կրթական համակարգով: Եվ այսօրվա թուրք երիտասարդության համար թե՛ հայերը, թե՛ հույները, մինչև իսկ հրեաները օտարազգի են, ամերիկացիների նման կարծես թե ուրիշ երկրից տեղափոխված բնակչություն լինեն: Մենք ցեղասպանության գիտակցության բարձրացման համար վերջին 4-5 տարիներին Ստամբուլի քաղաքի կենտրոնական հրապարակում ապրիլքսանչորսյան ոգեկոչումներ ենք իրականացնում և մամուլի միջոցով բացատրում ենք ժողովրդին, որ իրենք ավելի տեղյակ լինեն: Այս տարի ապրիլի 24-ի միջոցառմանը կմասնակցեն նաև սփյուռքահայեր, քաղաքական գործիչներ»: Բանախոսը նկատեց նաև, որ ոչ կառավարական կազմակերպություները գալիս-գնում են Երևան և Ցեղասպանության խնդրի մասին երկխոսություններ են լինում երկու ժողովուրդներր միջև: Բայց ասօր Հայաստանում են Թուրքիայի քաղաքական գործիչներ, նրանք գիտաժողովի են մասնակցելու, Ծիծեռնակաբերդ են այցելելու և կուզենային իմանալ հայաստանյան մամուլի տպավորություներն իրենց այցի մասին:
Հարց հնչեց` ինչպե՞ս կընդունեն Ցեղասպանության հուշահամալիրում հարգանքի տուրք մատուցած թուրք պատվիրակներին իրենց երկրում:
«Այդ գլխացավանքը Թուրքիայում 30 տարուց ի վեր կա, նորություն չէ, այդպիսին է քաղաքականությունը Թուրքիայում»,- ասաց Ադնան Գենչը:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ