Վեց կմ լայնություն, եկամտի 40 տոկոսը՝ ամերիկացիներին, 30 տոկոսը՝ Հայաստանին ու Ադրբեջանին. հայ-թուրքական հաշտեցում 2026 թվականի ապրիլի 24-ին՝ Թրամփի մեկենասությամբ

Իրանցի փորձագետ Ահմեդ Քազեմին Վաշինգտոնում ստորագրված եռակողմ հռչակագրի և Թրամփի ճանապարհ անվանակոչված Զանգեզուրի միջանցքի մասին հետաքրքիր մանրամասներ է հաղորդում:

Իրանական աղբյուրների հաղորդմամբ միջանցքի լայնությունը լինելու է 6 կիլոմետր, աչքներս լույս, բայց սա դեռ ամբողջ չէ, այն միանալու է Թուրքիայի հարավ-արևելքում «Դավթի միջանցքի» հետ:

Աբու-Դաբիում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի և Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի միջև ձեռք բերված համաձայնության արդյունքում նախատեսվում է վերջնական փաստաթուղթը ստորագրել Ստամբուլում 2026 թվականի ապրիլի 24-ին նախագահ Թրամփի մասնակցությամբ:

Կարծում եմ՝ չափազանց խորհրդանշական ուղերձ է: Միջանցքը կառավարող ներդրումային միջազգային կոնսորցիումը բաղկացած կլինի 9 մասնակիցներից, ում միջև կբաժանվի եկամուտը:

40 տոկոսն ամերիկյան մասնաբաժինն է, 30 տոկոսը՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի:

Հատկանշական է, որ Հայաստանի տարածքով անցնող միջանցքի շահագործումից ստացվող եկամուտների մասին է խոսքը: Մնացած երեսուն տոկոսը վերջնականապես բաշխված չէ, ներկայում այդ խնդրով բանակցությունները շարունակվում են տարածաշրջանային երկրների հետ: Հատկանշական է, որ Ադրբեջանի և Հայաստանի ղեկավարներին առաջիկա քսան տարիների համար իշխանության մնալու դաբրո է տրվել:

Քազեմին տեսակետ է հայտնում, որ այս նախագծերի արմատները պետք է փնտրել Արցախյան վերջին պատերազմներում, որոնց արդյունքում ինքնահռչակված Արցախի հանրապետության ոչնչացումով վերացվեց «թուրք-իսրայելական թաքֆիրի» առանցքին խանգարող խոչընդոտը:

Իրանցի փորձագետը կարծիք է հայտնում, որ Արցախյան հիմնախնդրի նման լուծումը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ձեռք բերված նախնական համաձայնության արդյունք է, որի հիմքում երկու երկրների անդամակցությունն է ՆԱՏՕ-ին արդեն տեսանելի ապագայում:

Արցախյան հարցը ՆԱՏՕ-ի Կանոնադրության 5-րդ հոդվածի համաձայն թույլ չէր տալիս քննարկել երկու երկրների հնարավոր անդամակցությունը: Հատկանշական է, որ Փաշինյանի հրաժարումը Հայաստանի սուվերեն տարածքի ադրբեջանական օկուպացիայի դեմ բողոքելու միջազգային իրավական գործիքակազմի կիրառումից մեկնաբանվում է հենց այս դիտակետից:

Վերջին օրերին իրանական տեղեկատվական հարթակներում այս թեմայի շուրջ բավականին հետաքրքիր քննարկումներ են, որոնց ընթացքում ավելի ու ավելի վստահ են հնչում տեսակետները, որ Իրանի նախագահ Ռաիսի առեղծվածային ավիավթարը ամենևին դժբախտ պատահար չէր:

Վարդան ԲԱԼՅԱՆ

Մեկնաբանություններ