Երեք նախարարությունն էլ լրիվ հերիք էր

Երեկ կառավարությունը շրջանառության մեջ է դրել «Կառավարության կառուցվածքի ու գործունեության մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ անելու նախագիծը, որով առաջարկում է կրճատել նախարարությունների թիվը՝ 17-ից հասցնելով 12-ի։

1. աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարություն
2. առողջապահության նախարարություն
3. արդարադատության նախարարություն
4. արտակարգ իրավիճակների նախարարություն
5. արտաքին գործերի նախարարություն
6. բնապահպանության նախարարություն
7. կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն
8. պաշտպանության նախարարություն
9. տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարություն
10. բարձր տեխնոլոգիաների և ռազմարդյունաբերության նախարարություն
11. տնտեսական զարգացման և գյուղատնտեսության նախարարություն
12. ֆինանսների նախարարություն:

Այլևս չենք ունենա առաջին փոխվարչապետ, լինելու է երկու փոխվարչապետ։ Տարածքային կառավարման և զարգացման նախարարությունը, պետական գույքի կառավարման կոմիտեն, ջրային կոմիտեն միավորվում են էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարությանը, իսկ էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարությունը վերանվանվում է տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարություն:
Մշակույթի, կրթության և գիտության, սպորտի և երիտասարդության հարցերի նախարարությունների միավորումից էլ ստեղծվելու է կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն:
Գյուղատնտեսության նախարարությունը միավորվում է տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարությանը և կոչվելու է տնտեսական զարգացման և գյուղատնտեսության նախարարություն:
Ռազմարդյունաբերական կոմիտեն միավորվում է տրանսպորտի, կապի և ՏՏ նախարարությանը և կոչվելու է բարձր տեխնոլոգիաների և ռազմարդյունաբերական նախարարություն:

Այլևս չենք ունենա Սփյուռքի նախարարություն:
Օրենքը, ընդունվելու դեպքում, ուժի մեջ է մտնելու 2019-ի հունվարի 1-ից։ Նախագիծը կքննարկվի հունվարի 14-ին կայանալիք 7-րդ գումարման ԱԺ առաջին նիստում։
Առարկություններ կա՞ն: Նիկոլ Փաշինյանն ասում է, որ ընտրություններից առաջ ինքը տեղեկացրել է սպասվելիք փոփոխությունների մասին ու ստացել ժողովրդի համաձայնությունը մանդատի տեսքով: Նա մի քիչ խորամանկում է` մանդատը ստացել է` առանց մանրամասնելու` ինչ փոփոխություններ նկատի ուներ: Ու հիմա հենց նա է փաստի առաջ կանգնեցրել հասարակությանը: Առաջին հայացքից թվում է` խոսքը վերաբերում է միայն պետական կառավարման համակարգի աշխատակիցներին: Սխալ տպավորություն է: Խոսքը վերաբերում է բոլորիս ու ամբողջ պետությանը: Կառավարության նոր կառուցվածքի հայտնիանալուց հետո առաջին պլան մղվեցին կրճատվողները` այն պետծառայողները, որ այլևս պետք չեն պետությանը: Մոտավոր հաշվարկներով` 50-55000: Պետությունը նրանց մի հրամանով բախտի քմահաճույքին նետելու իրավունք չունի, նույնիսկ երբ հաշվարկվում է, թե քանի միլիարդ դրամի խնայողություն է արվում: Աշխատաշուկայում նրանք հայտնվելու են նույնքան ավելորդի դերում, որքան իրենց նախարարություններում, որ միացվում են իրար կամ վերանում են: Իսկ դա պետության վրա շատ ավելի թանկ է նստելու, քան խնայված միլիարդները: Պետական համակարգի ուռճացվածության մեղքը նրանցը չէ, համակարգը պետք է ձերբազատվի ֆունկցիաների կրկնություններից ու անկառավարելիությունից` սա չի վիճարկվում, բայց աշխատանից ազատվողների համար պետք է ունենալ ծրագիր` կամ վերապատրաստման, կամ` այլ աշխատանքի առաջարկների տեսքով: Մասնավոր սեկտորում ինքնուրույն աշխատանք գտնելու վրա հույս դնելը ապարդյուն է: Հայաստանում սովորաբար նման հարցերը լուծվում են արտագաղթով` հաշվի առե՞լ է այդ հեռանկարը Նիկոլ Փաշինյանը:
Կա առավել վտանգավորը` փաստացի միմյանց են միացվում մի քանի նախարարություններ ու ստեղծվում է կառավարման աջափսանդալ և շատ մեծ հարց է` մեխանիկական միացումների հետևանքով ընդհանրապես կառավարումը հնարավո՞ր է: Ներկայացված օրինագծում խոսք չկա փոխնախարարների մասին: Միայն ենթադրելի է, որ միացվող նախարարությունները ունենալու են փոխնախարար, որ զբաղվելու է, ասենք, կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունում կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի հարցերով առանձին-առանձին: Կամ` տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարությունում` պետական գույքի կառավարումով, ջրային խնդիրներով, էներգետիկայով ու բնական պաշարներով: Կամ` բարձր տեխնոլոգիաների և ռազմարդյունաբերության նախարարությունը` տրանսպորտով, կապով, բարձր տեխնոլոգիաներով և ռազմարդյունաբերությամբ: Տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարությունը զբաղվելու է նաև գյուղատնտեսությամբ: Փաստացի` Հայաստանը ոչ թե հրաժարվում է սուպերվարչապետ ունենալուց, այլ գնում է սուպերնախարարություններ ստեղծելու ճանապարհով: Առաջարկվող կառուցվածքով ուժային կառույցները (ոստիկանություն և ԱԱԾ) մնում են վարչապետի ենթակայության տակ, հարկային և մաքսային մարմինները միավորող պետական եկամուտների կոմիտեն մնում է կառավարության ենթակայության տակ: Փաստացի` Հայաստանում միայն նախագահի պաշտոնի անունը դրեցինք վարչապետ ու խորհրդարանական հանրապետությունում ԱԺ-ն չունի վերահսկողության դաշտ: Հաշվի առնելով հնարավոր կադրային նշանակումների մասնագիտական որակներն ու մարդկային հատկանիշները, փորձի բացակայությունն ու ամբիցիաները` մնում է հաշվել, թե ե՞րբ կհասնենք կոլապսին` կե՞ս, թե՞ մեկ տարում:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հ.Գ. Այլևս չենք ունենա Սփյուռքի նախարարություն: Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարում է, որ Հայաստանն ու սփյուռքը այլևս միասնական են, բայց դա, մեղմ ասած, մանկամտություն է, կամ` անտեղյակություն: Նախ` դատելով սփյուռքի արձագանքներից` բացարձակապես հաշվի չի առնվել սփյուռքի կարծիքը: Եվ դա այն դեպքում, երբ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարում էր, որ փյուռքահայությունը պետք է ներգրավվի հայաստանյան կյանքի մեջ։ Իսկ նրա նշանակած նախարարը հայտարարում էր, որ օրակարգում է երկպալատ խորհրդարան ունենալը, որտեղ սփյուռքահայերը կարող են ներկայացվել։ Փաստացի` նա էլ էր անտեղյակ ու մանկամիտ: Փակելով նախարարությունը` առանց սփյուռքի հետ խորհրդակցելու՝ ընկալվելու է սփյուռքի մերժում։ Նվազագույնը` հայտարարարությունների ու քայլերի հակասություն: Առավելևս, երբ ոչ մի կառույց կամ ենթակառույց չի փոխարինում սփյուռքի նախարարությանը: Այսինքն` սփյուռքի հետ կապված այլևս ոչ մի նպատակ չունենք: Իսկ եթե ունենք, այդ նպատակները պետք էր ձևակերպել, հետո գտնել իրականացման ձևը: 100-ից ավելի երկրներում ապրող 7 միլիոն հայերի հետ աշխատանքը անհրաժեշտ է ու բազմաշերտ: 1915-ի առաջին ալիքից հետո մի քանի սփյուռք է ձևավորվել` հին, նոր, նորագույն, տարբեր կուսակցություններ ու միություններ կան, որ ինչպես հայերն են սիրում, իրար թշնամանալը սեփական արժանապատվության հարց են դարձնում ու նրանց միավորել-հաշտեցնելը Հայաստանի գործն է: Իվերջո, եթե նախարարությունը վատ է աշխատել, ոչ թե պետք է ցրել, այլ հստակ խնդիր դնել ու ձախողված նախարար փոխել:

Ակնհայտ է, որ Նիկոլ Փաշինյանի խնդիրը ոչ թե պետական կառավարման արդյունավետ մոդել ձևավորելն է, այլ` պետական ապարատը կրճատելը ու փող խնայելը, այդ դեպքում ինչու՞ 17-ը 12, կարելի էր` 3 դարձնել ու հարցը փակել` ներքին, արտաքին, պաշտպանության, և` վերջ: Իսկ պատճառը Հայաստանի զարգացման ծրագիր չունենալն է: Ու դա արդեն նրա մեծագույն ֆիասկոն է:

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ