Վեհանձնության երգիչը

Օրերս լույս տեսավ Էռնեստ Հեմինգուեյի բանաստեղծությունների ժողովածուն՝ «Դարը պահանջում էր» (հրատարակիչ՝ «Ոգի-Նաիրի», թարգմանիչ՝ Քրիստինե Քոչարյան):

Շատերը տեղյակ չեն ամերիկացի նշանավոր արձակագրի գրական այս դիմագծի մասին, որ նա միաժամանակ հետաքրքիր բանաստեղծ է եւ այդ ժանրում եւս թողել է արժեքավոր ժառանգություն: Թեպետ նա շատ բանաստեղծություններ չի գրել, առանձին հետազոտողների հաշվարկով՝ մոտ ինը տասնյակ, բայց հասանելի գործերի թիվը հազիվ դրա կեսն է կազմում:

Հեմինգուեյն ավելի շատ բանաստեղծել է երիտասարդ տարիքում, առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո, որի մասնակիցներից ու ծանր վիրավորներից է եղել: Նրա այդ շրջանի չափածոն, հասկանալիորեն, պատերազմական թեմայով է՝ հագեցած սարսափի նկարագրությամբ եւ մարդկային արնահեղությունը դատապարտող շեշտադրումներով: Առաջին հայացքից՝ պացիֆիստ է, իրականում նա խորությամբ հանդես է գալիս համամարդկային արժեքները պաշտպանողի դիրքից:

Ավելի հասուն տարիքում գրած բանաստեղծությունները բազմաթեմա են՝ սեր, քաղաքականություն, վերհուշներ եւ այլն:

Որպես ժողովածուի կազմող ու խմբագիր՝ պարտքս համարեցի հայ ընթերցողներին ներկայացնել բանաստեղծ Հեմինգուեյին, ում հոգեւոր ներկայությունն իր վառ դրսեւորույթով կարող է մեզ հավելյալ օգնել՝ հաղթահարելու ներկա տագնապալից ժամանակաշրջանը: Իր բանաստեղծություններում եւս նա վեհանձնության, տոկունության, ազնվության, հավատարմության երգիչն է: Հայրենի թե օտար դասականներն աներեւույթ ձեւով գործում են ձեռք-ձեռքի, ի սատարումն մարդկային ու ազգային արժանապատվության:

Հրանտ ԱԼԵՔՍԱՆՅԱՆ

Էռնեստ ՀԵՄԻՆԳՈՒԵՅ

ՄԵՆՔ ՎԱՏՆՈՒՄ ԵՆՔ ԱՅՆ,

ԻՆՉԸ ՍՏԵՂԾՎԱԾ ՉԷ ՎԱՏՆԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ

Իմ միակ սեր.

Մենք վատնում ենք, վատնում ենք, վատնում ենք

Այն, ինչը ստեղծված չէ վատնելու համար:

Մենք ավիրում ենք, ավիրում ենք, ավիրում ենք

Այն, ինչն անիմաստ է ոչնչացնել:

Մեր սիրտը լարված է՝

Հրացանի պես նշանառված...

Շուտով տասներկուսն է՝

Գողերի ժամանակը,

Եվ դու կվազես

Դեպի խառնակ անցյալ:

Անսպասելիորեն, հանգիստ, մեղմաձայն

Պարզապես կհարցնես՝

Կարելի՞ է… Ես եմ:

Թարգմ.՝ Ք. Քոչարյանի

Մեկնաբանություններ