Վարսեն Աղաբեկյան․ Պաղեստինի արտգործնախարար, հայուհի գիտնական և դիվանագետ

Պաղեստինի քաղաքական դաշտում վերջին տարիներին առավել նկատելի է դարձել հայազգի պատմաբան և քաղաքական գործիչ Վարսեն Աղաբեկյանը (Varsen Aghabekian)։ Նա 1958 թվականին ծնվել է Հորդանանում՝ պաղեստինահայ ընտանիքում։ Կրթությունը ստացել է ԱՄՆ-ում․ 1983-ին մագիստրոսի աստիճան է ստացել Պերդյու համալսարանում (Indiana University–Purdue University), իսկ քաղաքականության և կառավարման դոկտորի կոչում՝ Փիթսբուրգի համալսարանում։

Աղաբեկյանը շուրջ երկու տասնամյակ դասավանդել է Երուսաղեմի Ալ-Քուդս համալսարանում՝ Հանրային առողջության դպրոցում և Առողջապահական մասնագիտությունների ֆակուլտետում։ 1995-1998-ին եղել է առողջապահական մասնագիտությունների դեկան, 1998-2000-ին՝ ավարտական ուսուցման դեկան։ Նրա գիտական աշխատանքները հիմնականում վերաբերում են առողջապահական քաղաքականությանը, կրթության կառավարմանը, Երուսաղեմի համայնքային զարգացումներին, ինչպես նաև կանանց ու երիտասարդության հարցերին։

Նա ակտիվ մասնակցություն է ունեցել հասարակական ու մարդու իրավունքների ոլորտներին։ 2006-2018 թվականներին անդամ է եղել Մարդու իրավունքների պաղեստինյան անկախ հանձնաժողովին, որի վերջին երեք տարիներին ծառայել է որպես գլխավոր հանձնակատար։ Աղաբեկյանը մի շարք խորհրդատվական խորհուրդների և կառույցների անդամ է, այդ թվում՝ Պաղեստինի եկեղեցական գործերի բարձրագույն նախագահական կոմիտեի։

Աղաբեկյանի պետական կարիերան սկսվել է Պաղեստինի նախագահի գրասենյակում, որտեղ ղեկավարել է կարողությունների և կառույցների զարգացման ծրագրեր։ 2024 թ. մարտին նշանակվել է Պաղեստինի արտաքին գործերի և միգրացիայի հարցերով պետնախարար, իսկ 2025 թ. կեսերից արդեն ստանձնել է Արտաքին գործերի և արտագաղթյալների նախարարի պաշտոնը։ Նրա ղեկավարած քաղաքական գիծը շեշտում է հումանիտար օգնության համապարփակ ծրագրերը, Գազայի հատվածի և Արևմտյան ափի վերականգնման ջանքերը, ինչպես նաև միջազգային հանրության ներգրավումը՝ ֆինանսական և քաղաքական կայունություն ապահովելու համար։

Աղաբեկյանը հայտնի է իր հավասարակշռված ու սկզբունքային դիրքորոշմամբ՝ աջակցելով երկու պետությունների լուծմանը և միջազգային իրավունքի գերակայությանը։ Վերջին ամիսներին նա ակտիվորեն մասնակցում է դիվանագիտական հանդիպումների՝ կոչ անելով տարբեր երկրներին ճանաչել Պաղեստինի պետությունը և ամրապնդել հումանիտար ու տնտեսական աջակցությունը պաղեստինցիներին։

Վարսեն Աղաբեկյանի հայկական ինքնությունը առանձնակի նշանակություն ունի պաղեստինահայ համայնքի համար։ Նրա նշանակումը բարձր պետական պաշտոնում ընկալվել է որպես հայկական համայնքի դերի ճանաչում Պաղեստինի հասարակական կյանքում։ Աղաբեկյանի հեղինակությունը տարածվում է նաև միջազգային հարթակում․ նա հաճախակի է հանդես գալիս մարդու իրավունքների և կանանց դերի վերաբերյալ հայտարարություններով, ընդգծում է բազմակարծության ու հանդուրժողականության կարևորությունը։

Այսօր Վարսեն Աղաբեկյանը համարվում է այն դիվանագետներից մեկը, ովքեր փորձում են համատեղել գիտական մոտեցումը, համայնքային ներգրավվածությունը և հումանիտար արժեքները՝ Պաղեստինի արտաքին քաղաքականության հիմքում դնելով խաղաղության ու արդարության սկզբունքները։ CivilNet-ի սպասվող բացառիկ հարցազրույցը, նախատեսված այս երեկո, հնարավորություն կտա ավելի մոտիկից ծանոթանալ նրա տեսակետներին ու առաջնահերթություններին։

Նյութը Հավաքեց, պատրաստեց` Hay Azian-ը

https://www.nidoragir.com/2025/09/blog-post_72.html

https://niderlandakan.livejournal.com/680374.html

https://my.mamul.am/am/post/1119572

Մեկնաբանություններ