Բարեգործության մասին

Բարերարության դուռը բացելը դժվար է, բայց և դժվար է այն փակելը:
(ժողովրդական ասացվածք)

Հասարակութեան պարարտ և կուշտ անդամը մարդկային կյանք չի վարում, եթէ նա անցուցանելով իւր կեանքը բիւրավոր մեղաց տուռունքներով, յուր հոգւոյ աչքը փառամոլութեամբ և հարստահարութեամբ կուրացրած, աշխարհի անելանելի լաբիրինթոսի մեջ մոլորուած ծառայում է միմիայն իւր անձին և նրանից ծնած մի քանի անգործ, լիութեամբ և փարթամութեամբ շռայլացած արձակերեսան որդւոց համար է աշխատում, յայնժամ նա հասարակութեան կամ ազգային գործը հիմարութիւն և ցնորք է համարում:
ՈՒր չկա միաբանութիւն և անձնազոհութիւն, այնտեղ չկա և կատարեալ մարդկութիւն:
Խոհական և քանքարավոր անձինք փոքր բանով շատ մեծ գործեր են կատարում յօգուտ մարդկութեան, քան թէ կոյր բախտի որդիքը իւրեանց հարստութէնով:
Սարգիս ՎԱՐՇԱՄԵԱՆՑ, 1873 թ.

Մասնավոր ու հասարակական կարիքները, քաղցող ազգակիցների, հաճախ նույնիսկ հարազատ եղբայրների հառաչանքները, լքյալ որբերի երկարող ձեռքերը, հոգևոր հովվի կոչերը` օգնելու կարիքավորներին, մի խոսքով` այն ամենը, ինչ առնչվում է մերձավորների ճակատագիրը մեղմելուն, ամենևին նրանց չի հուզում, իսկ ոմանց ցինիզմը հասնում է այն աստիճանի, որ նրանք ծաղրուծանակով են վերաբերվում ցանկացած կարիքավորի ու աղքատի և այդպիսիներին համարում «ստորին տեսակի» մարդիկ:
Եթե նրանցից որևէ մեկն էլ հուշ է թողել իր մասին, ապա միայն բարեգործությամբ: Այդպիսիք համեմատաբար փոքրաթիվ էին և այն էլ հին ժամանակներում, երբ այդ մարդիկ ինչ-որ կրոնական զգացում ունեին: Իսկ այժմ, երբ նրանց սրտերից անհետացել են հավատը և բարի կամեցողությունը, անհետացել է նաև բարերարությունը: Իհարկե, կան բացառություններ, ինչպես օազիսը` մեռյալ անապատում, բայց հայերի հասարակական ու մասնավոր կարիքները հոգում են ոչ թե այդ բացառությունները, այլ նվազ ունևոր մարդկանց առատաձեռնությունը:
Մագդա ՆԵՅՄԱՆ, 1899 թ.

Թող հայ մանուկները «Հայր մերից» յետոյ սովորէն և յիշողութեան մէջ միշտ վառ, միշտ սուրբ պահէն մեր բարերարների անունները: Մեր թուլութեան, մեր վհատման և մեր յուսահատութեան ամենածանր րոպէներին յիշենք այդ անունները: Ազգը, որ տալիս է Լազարեաններ, Մանթաշեաններ, Ժամհարեաններ, Ղուկասեաններ, Գոգոյեաններ և ուրիշ շատ բարերարներ, ապրելու իրաւունք ունի, պիտի յաղթէ, ապրէ:
Գրիգոր ՉԱԼԽՈՒՇՅԱՆ, 1914 թ.

Հարստութիւնը անմահանալու ամենէն դիւրին մէկ միջոցն է, եթէ միայն այդ բախտավոր մարդիկ` հարուստները, գիտնան օգտուիլ այդ միջոցէն և խուսափին մոռացութեան և անեծքի այն ահավոր դատավճիռէն, որ հանրային նպատակներու համար քարսիրտ հարուստներու մահուան օրը կ’արձակուի:
Հրաչ ԵՐՎԱՆԴ, 1926 թ.

Խաչատուր ԴԱԴԱՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• «Սեպտեմբերյան առավոտ»
• Դժբախտ հեծյալը
• Չարիքներէն փոքրագոյնը
• Բէհբուտ խան Ջիվանշիրի ահաբեկումը
• Հայոց ցեղասպանություն-110
• Հայոց ցեղասպանություն- 110
• Հայոց ցեղասպանություն-110
• Նրանք, ովքեր գերեզման չունեն, բայց ողջ են
• Մնացականյանի կամուրջը
• Խարբուխ
• Ձվեր ու փողեր
• Թիֆլիսի պոռնիկները
• Սամսոնն ու Սրբազանը
• Ալեքսանդր Մանթաշյանց – 183
• Հին-նոր բառգիրք
• 800 ՖՐԱՆԿ
• Ա. Ի. ՄԱՆԹԱՇԵՒ
• ՀՈՎՀ․ ԹՈՒՄԱՆՅԱՆՆ «ԸՆԴԴԵՄ» Ա․ ՄԱՆԹԱՇՅԱՆՑԻ
• ԲԱՔՎԻ «ՀԱՅԿԱԿԱՆ» ԾԽԱԽՈՏԸ
• ԲԱՔՎԻ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԱՌԵՎՏՈՒՐԸ

Մեկնաբանություններ