Պարզվում է` նրանք կան
Հայաստանյան քաղաքական-գաղափարական (բա՜րձր է հնչում) ծիրը յանուսյան պատկեր ունի: Եթե շատ կարճ, ապա մեր իրական Յանուսը յուր հիմնական հայացքով անվերջ մայր Ռուսաստանին է նայել: Դեպ Արևմուտք ուղղված մեր հայացքը, եթե անկեղծ, խիստ աղճատված է եղել, «սրսուռ» արևմտյան ուժեր չլինելու պատճառով: Կարելի էր կարծել, որ այդ «հայացքի» ջահակիրը ժամանակին պետք է լիներ ԱՄՆ-ում «իրավաբանված» Րաֆֆի Հովհաննիսյանը, բայց նախագահական նախորդ ընտրություններին երկրորդ տեղը գրաված Րաֆֆին մեկ էլ յուր տիկնոջն ու որդուն` Կարինին, վերցրեց ու գնաց Մոսկվա, «Փութինից փաթասխան բերելու», Արա Աբրահամյանենց տանը մնալու, Կրեմլով հիանալու, հետ` տուն գալու, ևս մեկ անգամ Սերժ Ազատիչին հարցնելու «տիկին Ռիտայի առողջության» մասին:
Սա է մեր արևմտյան մարկեսյան պատմությունը:
Բայց այս ընտրություններին, կարելի է ասել, քարտեզը փոխվում է. քով քովի են գալիս ուժեր, որոնք առավել գրագետ են գործում: Այո, նկատի ունենք արդեն իսկ ձևավորված «Ելք» դաշինքը` Արամ Սարգսյան, Նիկոլ Փաշինյան, Էդմոն Մարուքյան լիդերներով, որոնք հնարավորինս ճիշտ հաշվարկով, շատ արագ կարողացան լցնել բաց մնացած «սուրբ տեղը»` փորձելով իրենց շուրջը բրգացնել մնացյալներին: Ճիշտ է, ակտիվում կան նաև «Ազատ դեմոկրատները»` Բագրատյան-Քոքոբելյան-Ստեփան Սաֆարյան եռյակով, սակայն կարծել, որ այս երկու համախմբման միջև կընթանա կառուցողական միասնականություն, այնքան էլ ճիշտ չէ:
Բայց դեռ` «Ելքի» մասին. դաշինքը հաջողության հասնելու բավականին լուրջ շանսեր ունի.
ա) Եթե հաշվի առնենք, որ նրա բաղադրիչներից «Լուսավոր Հայաստանը» թեև լոկալ, այնուհանդերձ, բավականին տպավորիչ հաղթանակ տարավ վանաձորյան ընտրություններում:
բ) Ապա և` դաշինքը խարիզմատիկ լիդերներ ունի, որոնք ունեն իրենց հաստատուն էլեկտորատը:
գ) Դաշինքն այս պահին բանակցում է այլ ուժերի հետ ևս, և եթե հաջողի «Գալան» և «Ժառանգության» խարիզմատիկ բեկորները ևս իր «դուռը» բերել, չի բացառվում (չնայած ֆինանսական ոչ հսկայական միջոցներին. չմոռանանք` ռեյտինգային ընտրակարգով ինչ գիգանտներ են պայքարի մեջ մտնելու) լուրջ ներկայացվածություն ունենա խորհրդարանում:
դ) Ինչը, ի դեպ, խորհրդարանական կառավարման անցնող Հայաստանի պառլամենտում, որպես արևմտյան-լիբերալ ուժերի առկայություն, ուղղակի «քաղաքակրթական» նշանակության կարող է լինել:
ե) Ի վերջո, չմոռանանք նաև, որ Արևմուտքը ևս շահագրգիռ է, որ իր արժեհամակարգը արտահայտված լինի հայաստանյան պառլամենտում: Չէ, չենք ասում, որ պարոն Միլզի քունը չի տանում այս դաշինքի համար, այնուհանդերձ, վերջինս հաստատապես ընդգծված համակրանքով կվերաբերվի օլիգարխա-ռեյտինգային, ռուսա-մեծապետական պայքարի հորձանուտ նետված, Հայաստանի համար քաղաքակիրթ այլընտրանք ապահովելուն միտված այս ուժին, ինչը ցանկացած քաղաքական միավորի համար պակաս կարևոր չէ:
զ) Եվ վերջապես, իշխանությունները, իրենց մեծապետական-ռեյտինգային ախորժակի բարձունքից պետք է շատ դողացնեն ու, ինչու ոչ, գուրգուրեն այս կարգի գաղափարական ուժերին, որովհետև, բացի նրանից, որ վերջիններս այլընտրանք են ապահովում, նաև կոշտ-արմատական, զենքով հարցերի լուծման պատրաստ ընդդիմության բերանն են փակում:
Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են… Եթե չլիներ մեր չարամիտ միջամտությունը, ապա հայերի բացարձակ մեծամասնությունը, ըստ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, հայտնվելու էր Ռուսաստանի պաշտպանության ներքո
-
Ասում են… Պարադիգմի կտրուկ փոփոխությունը և անցումը դեպի Եվրամիության հարթակ, մեր կարծիքով, անխուսափելիորեն կապված կլինի ՀՆԱ-ի անկման և հայկական բիզնեսին, տնտեսությանն ու Հայաստանի հասարակ քաղաքացիների կենսամակարդակին լուրջ հարվածների հետ։
-
Ասում են… Դոնալդ Թրամփի գլխավորած հանրապետական վարչակազմի ԱՄՆ-ում իշխանության վերադարձով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո միջազգային գործընթացների Վաշինգտոնի ըմբռնումը նոր հարթություն է ձեռք բերել: Հունվարի 15-ին Սենատում այս հարցի վերաբերյալ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն շատ խոսուն հայտարարություններ արեց։
-
Ասում են Եթե ինչ-որ մեկը սեփական պատմությունը խեղաթյուրում է թշնամու բարեհաճությանը արժանանալու համար, նա հարգանքի արժանի չէ: Թուրքիան Հայաստանի հավերժական թշնամին է, նրանք հավերժական անեծքի տակ են հայոց կոտորածը կազմակերպելու համար:
-
Ասում են… «Զանգեզուրի միջանցքը» ներկայիս տեսքով մաքուր թուրքական պրոյեկտ է: Այդ միջանցքով Ադրբեջանը ոչնչից ստանալու է տարեկան 1,5 մլրդ դոլար եկամուտ, իսկ Թուրքիայի առջև բացվելու են Կասպից ծովի դարպասները, և մուտք է գործելու Կենտրոնական Ասիա
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
Տարածաշրջանային
Մշտապես առկա թուրքական գործոն
Մեր ներկա վիճակն ու անկախություն կոչեցյալ ժամանակահատվածում մեր քաղաքականությունը կարող է կարճ ձևով բնութագրվել որպես ամնեղսունակ ու շուստրի քայլերով, երբեմն էլ վազքով դեպի հերթական փոսը գնալու ընթացք։Նման իրավիճակում մեր գիտակցությանը չի հասնում այն բանը, որ մեր ընթացքը ուրիշների գոյապայքարի հետևանք է՝ հիմնականում անկախ մեզնից...
