«Հայաստանում չկա մեկը, որ գոհ լինի իր վիճակից»

ԱԺ-ի գրադարանի ցուցափեղկում նոր անուն է հայտնվել: Ցանկացողները կարող են ծանոթանալ ԱԺ նախկին նախագահ Գալուստ Սահակյանի «Ճանապարհ» գրքին: «Իրատեսը» ԳԱԼՈՒՍՏ ՍԱՀԱԿՅԱՆԻՆ հարցրեց՝ ինչու՞ է անցել գրական աշխատանքի` հընթացս շոշափելով նաև քաղաքական խնդիրներ:

-Ինչու՞ «Ճանապարհ», Ձեր անցած ուղի՞ն է ներկայացվում:
-Այո, հիմնական միտքն այն է, որ քաղաքական գործիչը պետք է արմատներ ունենա, անցած ճանապարհ: Ընդհանուր միտքն էլ այն է, որ վատ մարդիկ չկան, կան վատ հարաբերություններ: Քաղաքականության մեջ չի կարող թշնամություն լինել, շատերն ասում են՝ այ սա ընդդիմադիր է, ուրեմն իշխանության թշնամին է: Հայաստանը տուժում է այդ թշնամությունների պատճառով: Ով ընդդիմություն է, ասում է՝ գալու եմ իշխանության, ու տես՝ ինչ եմ անելու: Հետո գալիս են իշխանության, ու տեսնում ես, որ մի մասը դառնում է գող-ավազակ, մի մասը` լավ պաշտոնյա: Ցանկացած քաղաքական գործիչ ընդդիմություն է, եթե ընդդիմություն չեղավ, չի կարող քաղաքական գործիչ դառնալ: Նա ինչ-որ բանին դեմ է, չէ՞, որ գալիս է իշխանության` դրա դեմն առնելու համար:
-Հիմա դուք իշխանություն եք, ինչի՞ «դեմն եք առնում»:
-Սոված ժողովուրդ ունենք, դրա դեմը պետք է առնել: Սա է մեր խնդիրը: Ընդդիմությունն ասում է՝ սոված ժողովուրդ ունենք, որովհետև դուք եք մեղավոր: Բայց այսպես միմյանց հետ աշխատել չի լինում:
-Ի միջի այլոց, ԱԺ նախագահ աշխատած տարիներն ամփոփե՞լ եք Ձեր գրքում:
-Չէ, դա կենսագրական գիրք չէ, այդ գրքում իմ հաղորդումներն են հավաքված: Ի դեպ, բոլոր հայերի մեջ այն պատկերացումն է, որ եթե ինչ-որ պահի իշխանության սանդղակով բարձրացել են, ուրեմն իրենք ծնվել են հենց այնտեղ լինելու համար: Այդ «բարձրությունը» միայն իրենցն է, իրենցից հետո ոչ ոք չի կարող այդ տեղում աշխատել:
-Փաստորեն, հեշտ եք համակերպվել, որ այսօր ոչ թե ԱԺ նախագահի, այլ պատգամավորի աթոռին եք նստած:
-Ես երբեք չեմ էլ մտածել, որ ինչ-որ ժամանակ պետք է դառնայի ԱԺ նախագահ: Պարզապես ինձ առաջարկվել է, ես էլ ընդունել եմ: Առաջարկվել է այն պատճառով, որ տասնութ տարի խորհրդարանում բարձր պաշտոններ եմ ունեցել, և իմ մասնակցությամբ շատ օրենքներ են մշակվել:
-Ինչպե՞ս է, ի դեպ, նիստերը վարում Արա Բաբլոյանը:
-Նիստ վարելը ի՞նչ մի խնդիր է: Այն ԱԺ-ն, որը ես եմ ղեկավարել, ակնառու խորհրդարան էր, կարողացել է ապահովել նախագահականից խորհրդարանական համակարգի անցումը, բազմաթիվ կարևոր օրենքներ են ընդունվել: Ես կարողացա այդ տարիներին ԱԺ-ն ազատական դարձնել, խոսում էր և՛ լրագրողը, և՛ պատգամավորը, ինչ հարց ուզում, բարձրացնում էին: Սա քաղաքական գործչի վերաբերմունք է:
-Չնայած Ձեր մտքերի շուրջ քննարկումների պակաս չկար, բայց Դուք, ի տարբերություն ներկայիս խոսնակի, քաղաքական անձ էիք համարվում: Թեկուզ միայն նիստ վարելու համար խորհրդարանի ղեկավարը չպե՞տք է քաղաքական դեմք լինի:
-Չգիտեմ ինչ եք ասում, բայց ԱԺ պետք է գան մարդիկ, որոնք քաղաքականությամբ զբաղվել են: Այսօրվա խորհրդարանում մեծ հոսք կա` կանայք, երիտասարդներ, որոնք դեռ պետք է քաղաքականությունում կայանան: Նոր եկածները չգիտեն էլ ԱԺ-ն ինչ է, միանգամից ամբիոն են բարձրանում ու խոսում: Ես պաշտոնի համար չէ, որ քաղաքականություն եմ մտել, այլ իմ երազած Հայաստանին հասնելու համար:
-Ձեր պատկերացրածն այսպիսի՞ Հայաստանն էր:
-Բավականին մեծ աշխատանք է արվել, չնայած ունենք դեռ մի փոքր հատված սովյալ ժողովուրդ: Երբ ինձ հարցնում են, թե ինչ է երջանկությունը, ասում եմ՝ երջանկությունն այն է, երբ երջանիկ շրջապատում ես ապրում: Այսինքն, Հայաստանը դեռևս երջանիկ շրջապատ չունի: Հայաստանի որևէ քաղաքացի դեռ երջանիկ չէ, քանի որ շատ չքավոր մարդիկ կան:
-Պարոն Սահակյան, երբ Դուք եք դժգոհում երջանկության պակասից ու երջանիկ շրջապատի բացակայությունից, երբ հայտնի ֆիլմի հանգույն «Каждый день артиста видишь, академика видишь, космонавта видишь, Иштояна видишь», ի՞նչ ասի շարքային քաղաքացին:
-Այո, ոչ ոք չի հերքում, որ կա ժողովրդի մի զանգված, որ աղքատ է ու չի կարող նորմալ ապրել:
-Ինչպե՞ս է ստացվել, որ ունենք այդպիսի բևեռվածություն. մի կողմում օլիգարխներն են, մեծահարուստները, մյուս կողմում՝ օրվա հացի կարոտ քաղաքացին:
-Ես կուզենայի բոլորը հարուստ լինեին, բայց կցանկանայի, որ ժողովուրդն էլ ապրի: Հայաստանի վիճակն այսօր այնպիսին է, որ ինչ էլ անես, այդ աղքատությունը կպահպանվի:
-Այդ վիճակի համար չկա՞ն մեղավորներ:
-Իշխանությունը չէ մեղավոր, որ այդպես է:
-Ո՞վ է մեղավոր:
-Մենք ցամաքային ճանապարհ չունենք, չունենք ելք դեպի ծով: Աշխարհում չկա մի պետություն, որ նավահանգիստ չունենա: Պատճառները շատ են: Հիմա ասում են՝ փոխենք իշխանությունը, լավ՝ փոխեցիք, ու՞մ եք բերելու իշխանության: Որևէ մարդու անուն թող ասեն:
-ՈՒզում եք ասել` քաղաքական դաշտն այդքան ամայի՞ է, չկա՞ն պատասխանատու պաշտոնների համար համապատասխան կադրեր:
-Ես չեմ տեսնում այնպիսի քաղաքական թիմ, որի լիդերը կարող է ղեկավարել Հայաստանը:
-Ինչու՞, մեր երկրում նորմալ, խելքը գլխին մարդիկ չկա՞ն:
-Խելքը գլխին շատ մարդիկ կան, բայց քաղաքական թիմ չունեն:
-Թող «Հանրապետականը» կանգնի այդ խելոք մարդկանց թիկունքին և դառնա նրա թիմը:
-ՀՀԿ-ն սկզբից մինչև հիմա խելոք մարդկանց կողքին է կանգնում: ՀՀԿ-ն ամենալավը չէ, բայց հասարակությունում մեզնից լավը դեռ չի ծնվել:
-Դուք ՀՀԿ-ի ակունքներում եք կանգնած, Աշոտ Նավասարդյանի ստեղծած և այսօրվա ՀՀԿ-ի միջև ընդհանրություններ կա՞ն:
-Ոչ միայն Աշոտ Նավասարդյանի, մեր բոլորիս ՀՀԿ-ն այսօր նույն ոգով առաջ է գնում: Իմ ու շատ այլ ՀՀԿ-ականների մեջ Աշոտ Նավասարդյանի հանրապետականը պահպանվում է: Տարբեր մարդիկ տարբեր ծրագրերով գալիս, մտնում են ՀՀԿ:
-Պարզվեց, որ դուք ունեցել եք նաև «պղտոր առուներ» ու «վտակներ», որոնք «մայր գետից» հաճախ առանձնացել ու «թփուտներով են հոսել»:
-Դրա համար էլ ամեն տարի մեր ցուցակները վերանայում ենք, ովքեր անհրաժեշտ չեն, սկսում ենք կամաց-կամաց նրանցից ազատվել: Հիմա էլ ողջ տարածքներում վերստուգումներ են գնում: Այն մարդիկ, ովքեր մեզ հետ պատրաստ չեն ճանապարհ անցնելու, ինքնակամ հեռանում են, կամ մենք ենք հեռացնում:
-Պարոն Սահակյան, ՀՀԿ-ն այդ ի՞նչ մոգական ուժ ունի, որ ովքեր դառնում են այս կուսակցության անդամ, արագ հարստանում են, կառավարման սանդղակով արագ վեր բարձրանում:
-Վատ է, եթե օրենքը խախտելով են որևէ բանի հասնում: Բայց երբ հարցը հասնում է կոնկրետության, թե ով է այդպիսին, պատասխան չկա: Մի օրինակ ասեմ. մի լրագրող մի անգամ ասաց, թե կուզենար իր տունը իմ տան հետ փոխել: Եկավ, տունս տեսավ, ասաց. «Չէ, քո տունն ի՞նչ տուն է, իմը կարգին տուն է»:
-Փաստորեն, այդպիսի մեծահարուստ լրագրողներ կան մեր շրջապատում: Բայց Դու՞ք էլ եք դժգոհ Ձեր ֆինանսական վիճակից:
-Հայաստանում չկա մեկը, որ գոհ լինի իր վիճակից:
-Իշխանության մաս կազմող մեծահարուստնե՞րն էլ: Կա՞ մի մեխանիզմ նրանց ախորժակը զսպելու, որ քիչ թալանեն:
-Դրա դեմ պետք է պայքարեն բոլորը: Իսկ եթե թալանել է, պետք է դիմեք դատարան:
-Ինչպե՞ս պայքարեն, ով կկտրի այն ճյուղը, որի վրա նստած է:
-Ժողովուրդը թող պայքարի: Եթե Հայաստանն ունենա ցամաքային ճանապարհներ, այսպիսի խնդիրներ չեն ստեղծվի մեր երկրում: Մարդիկ և՛ ապրանք կտանեն, և՛ կբերեն, և՛ ազատ կվաճառեն:

Զրույցը`
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Ժողովրդի վրա կրակելու հրահանգն արդեն ուժի մեջ է
• Անդրանիկ Քոչարյանի ինքնախոստովանությունը
• «Նիկոլն ու իր ընտանիքը Հայաստանում ապրելու իրավունք չունեն»
• Զուր մի ջանացեք
• Չեն կարողանում ԿԳՍՄ փոխնախարար գտնել
• Հանուն Ռուսաստանի հետ միութենական միավորման նոր շարժում հիմնադրվեց
• Այս իշխանությունն իր ստվերից էլ է վախենում
• Փաշինյանի դեմ պայքարելու համար գոնե մի փոքր Նիկոլ պիտի լինել
• Մեզ պե՞տք է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, թե՞ ոչ
• «Հայաստանի Նավալնին Նիկոլ Փաշինյանն է, որը եկավ իշխանության ու քանդեց մեր երկիրը»
• Տիգրան Ուրիխանյանը Հայաստանի փրկությունը տեսնում է ՌԴ-ի հետ նոր միութենական միավորման ձևավորման մեջ
• Հայաստանի ողջ հպարտությունն ու թշվառությունն ամփոփված մեկ օրում
• Սերմացու գողացող մկների և թուխս գողացող աղվեսների ժամանակը
• Ինչու էր Փաշինյանը վեց ամիս աղերսում
• Փաշինյանն էլ է զարմացած
• Ընդդիմության հարցերով թիվ մեկ «փորձագետը»
• Նիկոլ Փաշինյանին ոչ թե ողջերն են պատժելու, հալածելու, այլ անմահացածները
• «Գոմի» հարցի լուծումը կենսական անհրաժեշտություն է
• Առանց փամփուշտների ու ԱԹՍ-ների Ադրբեջանն այսօր շռնդալից հաղթանակներ է տանում Հայաստանի դեմ
• Խորհրդարանական ընդդիմությունը լեգիտիմացրեց Փաշինյանի պաշտոնավարումը

Մեկնաբանություններ