ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ կքննարկի Իրանը կրկին ռմբակոծելու հնարավորությունը, եթե Թեհրանն ուրանը հարստացնի մինչև «տագնապալի» մակարդակի։ Թրամփը հավելել է, որ կցանկանար տեսնել, թե ինչպես են Միջազգային ատոմային էներգիայի գործակալության կամ այլ հեղինակավոր աղբյուրի տեսուչները ստուգում Իրանի միջուկային օբյեկտներն անցյալ շաբաթավերջին դրանց ռմբակոծությունից հետո։

Նորություններ » Ֆրանսիայի քաղաքական ռուլետկան

Ֆրանսիայի քաղաքական ռուլետկան

21.04.2017 | 09:58

Եվրոպայում շարունակվում է ընտրական բուռն տարին՝ կիրակի օրը Ֆրանսիայի նախագահի ընտրությունների առաջին փուլն է, որը կորոշի՝ կդիմանա՞ն կենտրոնամետները, թե՞ «արյունով ու հողով» ազգայնականը կդիմակայի սոցիալիստ-հետադիմականին՝ գրում է The Wall Street Journal-ը: Մի քանի ամիս փորձառու ներդրողները մտածում էին, որ առաջին փուլի արդյունքը կդառնա աջ «Ազգային ճակատի» նախագահ Մարին լը Պենի և բարեփոխիչ կենտրոնամետի մենամարտը՝ նշելով, որ այդ դերում կարող է լինել ձախկենտրոնամետ Ֆրանսուա Ֆիյոնը կամ աջկենտրոնամետ Էմանուել Մակրոնը: Բայց երկու բարեփոխիչներին անսպասելի կարող է շրջանցել ծայրահեղ ձախ անկախ թեկնածու Ժան-Լյուկ Մելանշոնը, որ ֆրանսիացիներին ասում է՝ դուք կարող եք հարստանալ՝ քիչ աշխատելով և շատ ծախսել՝ քիչ վաստակելով: Արտաքին քաղաքականության մեջ նա դեմ է ԱՄՆ-ին ու ՆԱՏՕ-ին, աջակցում է Պուտինին ու գիրք է գրել «Գերմանական թույն» անունով: Հասարակական կարծիքի հարցումով բոլոր չորս թեկնածուներն էլ ստանում են մոտ 20 %, բայց Մելանշոնը թափ է հավաքում և վայելում է անձնական մեծ համակրանք: Ֆինալը, որտեղ Լը Պենը կմնա Մելանշոնի դեմ, քաղաքական շոկ կլինի շուկաների և գուցե ԵՄ-ի ու եվրագոտու համար: Օլանդի սոցիալիստները Ֆրանսիայի տնտեսությունը դարձրին ԵՄ մեծ երկրների ամենաթույլ տնտեսությունը: Հավելեք իսլամիստական ահաբեկչության սպառնալիքները և զանգվածային արտագաղթը Սիրիայից ու պատրաստ է այն թեկնածուների ոտքի տակի հողը, որ հղում են անում շովինիզմին կամ անվճար սոցիալական պետությանը: Հուսանք, որ ֆրանսիացիների մեծամասնությունը հեռու կմնա քաղաքական անդունդի եզրից:

The Wall Street Journal

Հ.Գ. Ֆրանսիացի փիլիսոփա Շանտալ Դելսոլը Die Zeit-ում գրում է, որ Ֆրանսիայի նախագահական ընտրությունների արդյունքը կարող է ֆրեկզիտը դառնալ: Եվրոպական գաղափարը երկրում կորցնում է նախկին ձգողականությունը և մեղավորը էլիտան է, որ կտրված է իրականությունից: Նախագահի ընտրությունները լավագույնս արտացոլում են ֆրանսիացիների վերաբերմունքը Եվրոպային: Որոշակի թեկնածուի յուրաքանչյուր ձայնը վկայում է աջակցությունը միասնական Եվրոպայի նրա դիրքորոշմանը և նույնիսկ հպանցիկ հայացքը հարցումների արդյունքներին բավական է՝ հասկանալու, որ եվրոպական գաղափարը Ֆրանսիայում նախկին ձգողականությունը չունի: Խոսքը հենց եվրոպական գաղափարի ինստիտուցիոնալ բաղադրիչի մասին է: Մարին լը Պենի կուսակցությունը, ում կանխատեսում են 25 % -ից ոչ պակաս ձայներ, ԵՄ-ն լքելու կոչ է անում: Ժան-Լյուկ Մելանշոնի ձախերը՝ մոտ 15 %, նույնն են ցանկանում, թեկուզ այլ պատճառներով: Սոցիալիստ Բենուա Ամոնը, նույնպես 15 %, ուզում է նորից բանակցել Ֆրանսիայի պարտքերի հարցով, որ ոչ այլ ինչ է նշանակում, եթե ոչ հրաժարում եվրոյից: Ընդհանուր առմամամբ՝ ֆրանսիացիների 50 %-ը այս կամ այն կերպ ցանկանում է հրաժարվել Բրյուսելի գերակայությունից: Մյուս կողմում են կենտրոնամետ Էմանուել Մակրոնը և հանրապետական Ֆրանսուա Ֆիյոնը՝ երկուսն էլ եվրոպամետ են: Առաջին հայացքից եվրոպական հարցը նախընտրական արշավի կենտրոնական թեման չէ: Մակրոնը հրապուրում է երիտասարդ ընտրողներին, որ հմայված են սկանդինավյան հասարակական մոդելով, Ֆիյոնը դիմում է նրանց, ովքեր կառուցվածքային բարեփոխումներ են ցանկանում, Մելանշոնն ու Ամոնը կողմնորոշվում են «իսկական» սոցիալիզմ որոնողներով, Լը Պենը միավորում է ֆրանսիացիներին, որ ցանկանում են ավելի քիչ միգրանտներ ու մզկիթներ տեսնել: Բայց այս մակերեսային ցանկությունների խորքում եվրոպական պրոբլեմներն են: Ֆրանսիացիները լրջորեն մտահոգված են, խարխլվել է վստահությունը և Փարիզի, և Բրյուսելի նկատմամբ:

Այնքան, որ ոմանք պատրաստ են ձայն տալ Լը Պենին, այսինքն՝ ֆրեկզիտին: ԵՄ-ից ֆրանսիացիների բողոքները՝ միգրանտների առաջ սահմանը բացելու պատճառով, կապիտալի շրջանառության բացասական գնահատականները, չափազանց ազատականացումը, պարտադրված գաղափարախոսությունը, միավորվում են մեկ հիմնական մեղադրանքի շրջանակներում՝ ԵՄ-ն դառնում է հակաժողովրդավարական ապագայի խորհրդանիշ: 2005-ին ֆրանսիացիները դեմ քվեարկեցին եվրոպական Սահմանադրությանը, որ հետո ներմուծվեց Լիսաբոնի պայմանագրով: Ստացվում է՝ նրանց ձայնը չլսվեց: Շատ ֆրանսիացիներ բարկանում են, երբ նրանց համարում են հիմար, որ չեն ներգրավվում եվրոպական գաղափարի համընդհանուր մեդիա-աջակցության մեջ, որ հաճախ հիստերիկ ձևեր է ընդունում: Հաճախ քաղաքական էլիտան համարում է, որ մեկուսացվածության հասարակ մարդկանց ձգտումի պատճառը տնտեսական բարդ իրավիճակն է: Այսօր նորից բանավիճում են՝ ինչով է ԵՄ-ն շահավետ քաղաքացիներին տնտեսական առումով, սակայն հակաեվրոպական կուսակցությունները անկյունաքար են դարձնում ինքնիշխանությունը, որ փողով չի հաշվվում: Նրանք, ովքեր կարող են քվեարկել ԵՄ-ից դուրս գալու օգտին, ցանկանում են, որ իրենց որոշումների հետ հաշվի նստեն: Նրանք այլևս չեն ցանկանում կյանքի չափորոշիչների բարելավման համար վճարել իրենց ինքնիշխանությամբ: Նրանք ԵՄ-ի դեմ են ոչ այն պատճառով, որ իրենց չեն հերիքում Բրյուսելից հատկացված ֆինանսները, այլ՝ որ Բրյուսելն իրենց անտեսում է, իսկ քննադատությունը որակում է ձախողակների բարբաջանք: Այս չհասկացվածության մեջ քայլ առ քայլ կորչում է եզակի պատմական շանսը՝ ստեղծել իսկապես միասնական Եվրոպա: Միայն մեկ հնարավորություն կա այդ շանսը չկորցնելու՝ բարձրագույն վարչական մակարդակին դիմել միայն այն դեպքում, երբ ավելի ցածրում չեն կարողանում հարցը լուծել: Այլ խոսքով՝ նախ շրջանը, հետո՝ կոնկրետ պետությունը, հետո միայն ԵՄ-ն: Հնարավոր չէ ժողովրդավար լինել և անտեսել հասարակական կարծիքը: Հենց այդ հակասությունից է ծնվել ԵՄ-ի արմատական ժխտումը: Եվրոպական վարչական ինստիտուտները պետք է բարեփոխումների լուրջ փուլ անցնեն, այլապես նրանցից կհրաժարվեն: Դա աղետալից խայտառակություն կլինի, եթե մենք կորցնենք գանձը ի դեմս Եվրոպայի միայն այն պատճառով, որ բյուրոկրատները երևակայել են, որ կարող են կառավարել՝ հասարակական կարծիքը հաշվի չառնելով:

Եվ այնուամենայնիվ, ո՞վ է հաղթելու Ֆրանսիայի նախագահական ընտրություններում: Կիրակի օրը կմնան երկու թեկնածուներ, սովորաբար նախագահ դառնում է այն թեկնածուն, ով երկրորդն է առաջին փուլում: Ֆրեկզիտի, թե ԵՄ-ի կողմնակիցները կհաղթեն Ֆրանսիայում, Բրյուսելը լուրջ բարեփոխումների պատճառ ունի: Երբ անցյալ հունիսին Մեծ Բրիտանիան քվեարկեց հօգուտ բրեկզիտի: Երբ ԵՄ-ն չկարողացավ լուծել միգրանտների հարցը ու գործարքի գնաց Էրդողանի հետ: Երբ եվրոպական մայրաքաղաքներում ահաբեկչություններ են լինում: Երբ ԵՄ-ն չի կարողանում ապահովել իր անվտանգությունը՝ կախված լինելով ՆԱՏՕ-ից ու ԱՄՆ-ից: Երբ մայր ցամաքը կորցնում է տնտեսական հզորությունը: Երբ ձախողվեց բազմամշակութայնության քաղաքականությունը: Երբ Եվրոպան դեմ առ դեմ է իսլամացման վտանգի հետ: ՈՒ բազում «երբ»-եր կան, որ ժամանակին չստացան իրենց լուծումը: Ընտրությունների ժամանակ բոլոր այդ հարցերը դառնում են առավել տեսանելի ու առավել վիճելի՝ առաջարկվող լուծումների մեջ, երբ մեկ տոկոսն էլ կարող է վճռորոշ լինել:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Դիտվել է՝ 2151