Թիֆլիսը հնում շուրջն ուներ մի քանի գյուղ, որոնք այսօր քաղաքի մաս են կազմում։ Դրանցից մեկը Խարբուխն էր՝ ներկայիս Խարպուխին։ Այն գտնվում էր քարափի լանջին, զառիվայր էր, դարիվեր, քարքարոտ էր և ավազոտ։ Հետաքրքիր է բառի ստուգաբանությունը։ Ըստ ավանդության, երբ մեկը հարբուխով էր հիվանդանում, հետը վերցնում էր կավե նոր փարչ, երկու սպիտակ մոմ, բլիթներ և ձեռագործ տղայի կամ աղջկա տիկնիկ, որ թիֆլիսահայոց բարբառով կոչվում էր տիկին․․․ Այդ ամենը տանում էր քարափի գլուխը, մոմերը վառում ու թողնում-հեռանում։ Բայց մինչ քարափի գլուխ հասնելը, մարդը քրտնում էր և հազն ու հարբուխն անցնում։

2022-ի ապրիլի 8-ին «Տոչկա-ՈՒ» հրթիռով հարված է հասցվել ուկրաինական Կրոմատորսկ քաղաքի երկաթուղային կայարանին։ Սպանվել է 61, վիրավորվել՝ ավելի քան 100 մարդ։ Ուկրաինայի իշխանությունը փորձեց մեղադրել ռուսներին, սակայն իտալացի լրագրողի շնորհիվ, ով կարողացել էր արձանագրել հրթիռի համարը, պարզվել է, որ հրթիռը պատկանում է Ուկրաինայի զինված ուժերին։

Մեր կյանքում օգտագործվող այս եզրույթները որոշ առումով սահմանափակված են իրենց հոգևոր հիմքից կտրված լինելու պատճառով, իսկ հեքիաթներում ներկայացված են խորքային հիմքով և արքետիպային որակով։ Այն թյուր կարծիքը, թե չարերը միավորվում են, իսկ բարիները՝ ոչ, կեղծ է և անհիմն։ Նախ՝ եթե չարը միանում է չարին, դրանից միայն չարությունն է ավելանում, իսկ չարի ավելցուկը նոր պառակտման ու նոր չարիքների է հանգեցնում։ Ուստի նրանց միավորումը, հենց այդ հիմքի վերջավոր ու կործանարար լինելու պատճառով, վաղ թե ուշ քանդվելու է և իսպառ վերանալու։ Քանզի չարը, ինքնահռչակ լինելով, նաև ինքնակործան է։

3-րդ հանրապետությունը ձախողվեց, որովհետև միտքը, ազգային կապիտալը և քաղաքական ինստիտուտներն իրար չհանդիպեցին. զարգացան զուգահեռ կյանքերով, և կուլմինացիան Նիկոլի իշխանությունն էր...

Ոչ ոքի մոտ հարց չի՞ առաջացել՝ ինչու՞ այս իշխանությունը թշնամուն զիջում է ամեն ինչ, փոխարենը ոչինչ չի ստանում: Աթոռը պահելու բանալիներից մեկը հենց սա է:

Խրիմյան Հայրիկի հանճարեղ մտքերից մի քանիսը, որոնք առավել քան երբևէ արդիական են և պետք է դառնան կյանքի ու գործունեության կարգախոս մեր ազգի համար.

ՈՒղիղ 9 տարի առաջ՝ 2016-ի ապրիլի 4-ի ժամը 11․00-ին, Թալիշի պաշտպանական դիրքերում նահատակվեց անդրանիկ որդիս՝ 16 տարեկանում, 1992 թ․ դեկտեմբերից Արցախյան ազատամարտին կամավորագրված Նորայրը։

Հովհաննես Թումանյանի հուշերը Խրիմյան Հայրիկի մասին:

Գասպարյան Արայիկ Արարատի: Ծնողների պարծանքն է, քրոջ հպարտությունը, եղբայրների ուրախությունը։ Նրա մասին հնարավոր չէ անցյալով խոսել։

Գործերդ ո՞նց են՝ երբեմն ինձ հարցնում են: Չգիտեմ ինչ պատասխանեմ, ճշմարիտ պատասխանը անհավատալի է թվում: Ուղղակի ասում եմ՝ նորմալ: