«ՕԵԿ-ն արտաքին քաղաքական կապերի զարգացման նոր ռազմավարություն է մշակելու»

Վերջերս քաղաքագետ ԷԴԳԱՐ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆԸ նշանակվել է ՕԵԿ արտաքին կապերի պատասխանատու, ինչից մի քանի օր անց մասնակցել է Գերմանիայի Էրֆուրտ քաղաքում անցկացված համաժողովին: Նրա հետ «Իրատես de facto»-ն զրուցեց նոր կարգավիճակի և համաժողովի մասին:

-Վերջերս Դուք նշանակվել եք ՕԵԿ արտաքին քաղաքական կապերի պատասխանատու: Ի՞նչ է ենթադրում այս կարգավիճակը:
-Այս նշանակումը ինձ համար մեծ պատասխանատվություն է: Կցանկանայի իսկապես շնորհակալություն հայտնել կուսակցության նախագահ Արթուր Բաղդասարյանին և քաղաքական խորհրդին նման կարևոր պաշտոնում ինձ առաջադրելու և վստահության համար: Ցանկացած կարգավիճակ, առավել ևս նման պատասխանատու պաշտոնում, ենթադրում է արդյունավետ աշխատանք, քեզ վստահված ոլորտի համար նոր հնարավորությունների և միջոցների բացահայտում և ռացիոնալ օգտագործում: «Օրինաց երկիր» կուսակցությունը մշտապես ակտիվ է եղել տարբեր միջազգային կառույցների և այլ երկրների մեր գործընկերների հետ հարաբերություններում` ելնելով սեփական քաղաքական գաղափարախոսությունից և տեսլականից: Պատահական չէ, որ այսօր ՕԵԿ-ը ԵԺԿ անդամ է: Իմ խնդիրն է, պահպանելով և ամրապնդելով առկա կապերը, համագործակցել արտերկրի մեր գործընկերների հետ, ինչպես նաև ստեղծել նորերը: Ցանկացած լուրջ կուսակցության համար արտաքին քաղաքական կապերը, հարաբերությունները կարևոր են ոչ միայն երկկողմ քաղաքական հարաբերությունների, այլև տարածաշրջանի և գլոբալ քաղաքական տենդենցները զգալու, համապատասխան հետևություններ անելու տեսանկյունից: Յուրաքանչյուր կուսակցության արտաքին քաղաքական հարաբերությունները դիտարկելիս պետք է հաշվի առնել երեք հիմնական բաղադրիչներ. առաջին` տվյալ կուսակցության գաղափարախոսական սկզբունքները և քաղաքական տեսլականը, երկրորդ` տվյալ պետության ներքին և աշխարհաքաղաքական զարգացման հնարավոր հեռանկարները, և երրորդ` գլոբալ քաղաքական միտումները: Այս տեսանկյունից «Օրինաց երկիր» կուսակցության արտաքին քաղաքական կապերը նույնպես ինքնանպատակ չեն: Ելնելով վերը նշվածից` կուսակցության նախագահ պարոն Արթուր Բաղդասարյանի և կուսակցական քաղաքական ղեկավարության հետ քննարկումների արդյունքում առաջիկայում կմշակենք ՕԵԿ առաջիկա տարիների արտաքին քաղաքական կապերի զարգացման նոր ռազմավարություն, ինչը իր մեջ կենթադրի համագործակցություն ինչպես տարածաշրջանային, այնպես էլ արտատարածաշրջանային և միջազգային կառույցների մեր գործընկերների հետ:
-Այս նշանակմա՞մբ է պայմանավորված նախօրեին Գերմանիայում տեղի ունեցած համաժողովին Ձեր մասնակցությունը, որտեղ ելույթ է ունեցել նաև կանցլեր Անգելա Մերկելը: Կմանրամասնե՞ք` ի՞նչ միջոցառում է եղել, ի՞նչ հարցեր են քննարկվել:
-Այո՛, պետք է նշեմ, որ իմ մասնակցությունն այդ համաժողովին պայմանավորված էր նաև այդ նշանակմամբ: Ի դեպ, այդ միջոցառմանն ինձ հետ մասնակցում էր նաև «Օրինաց երկիր» կուսակցության երիտասարդական միության նախագահ Արմեն Գևորգյանը, ով բոլորովին վերջերս է առաջադրվել այդ պաշտոնում:
-Հայաստանի քաղաքական ուժերից միայն ՕԵ՞Կ-ն է ներկայացված եղել, թե՞ այլ կուսակցությունների ներկայացուցիչներ ևս եղել են: Եվ ընդհանրապես, ի՞նչ աշխարհագրություն է ունեցել համաժողովը:
-Ոչ միայն Հայաստանից, այլև մեր տարածաշրջանից մասնակցում էր միայն «Օրինաց երկիր» կուսակցությունը: Հարևան երկրները նույնպես ներկայացված չէին: Միջոցառումը բավականին մեծ աշխարհագրություն ուներ, մասնակիցների թիվը հազարից ավելի էր: Պատվիրակություններ կային նույնիսկ աֆրիկյան մայր ցամաքից, Մերձավոր Արևելքից` Սիրիայից, Լիբանանից, Իսրայելից, Իրաքից: Բազմաթիվ էին նաև պատվիրակությունները արևմտյան, արևելավրոպական, մերձբալթյան երկրներից, Ռուսաստանից:
-Հայաստանին, տարածաշրջանին առնչվող ի՞նչ թեմաներ են շոշափվել: Անգելա Մերկելի ելույթից ի՞նչ կառանձնացնեիք:
-Հայաստանին վերաբերող հարցեր չեն քննարկվել: Կային հարցեր, որոնք անուղղակիորեն էին առնչվում Հայաստանին: Այսինքն, դրանք ներգերմանական, համաեվրոպական և գլոբալ քաղաքական օրակարգի հարցեր էին, որոնք այս կամ այն ձևով առնչվում են նաև Հայաստանին: Օրինակ` Եվրոպական տնտեսական քաղաքականություն, Մերձավոր Արևելք, ԵՄ ընդլայնում և այդ համատեքստում Թուրքիայում մարդու իրավունքների և կրոնական փոքրամասնությունների խնդիրներին վերաբերող հարցեր: Այդ ելույթներում և տեսակետներում Հայաստանի և հայության համար կարևոր էր եվրոպական մեր գործընկերների այն մոտեցումը, որ այսօր անհրաժեշտ է պաշտպանել մերձավորարևելյան քրիստոնյա համայնքների իրավունքները, որոնց գոյությունը վտանգված է: Այս դիրքորոշումը կարող է առաջիկայում իր համապատասխան դրսևորումներն ունենալ ԵՄ, մերձավորարևելյան և հատկապես Սիրիայի հետ քաղաքակականության համատեքստում: Սա շատ կարևոր հանգամանք է, երբ հաշվի ենք առնում հայկական ստվարաթիվ համայնքի առկայությունը ինչպես Սիրիայում, այնպես էլ ամբողջ Մերձավոր Արևելքում: Անգելա Մերկելի ելույթը հիմնականում կառուցված էր ներգերմանական խնդիրների վրա` սոցիալ-տնտեսական քաղաքականությունից սկսած թուրքական խնդրով վերջացրած: Տիկին Մերկելը մասնավորապես կարևոր համարեց առաջիկայում պետական պարտքի կրճատման խնդիրը: Ըստ նրա, ավելի լավ է գոյություն ունեցող ռեսուրսներն արդյունավետ օգտագործել, քան մեծացնել պետական պարտքի բեռը: Անդրադառնալով երիտասարդության և ավագ սերնդի փոխհարաբերություններին` Անգելա Մերկելը առաջ քաշեց մի սկզբունք, որը բավականին հետաքրքիր էր: Նա մասնավորապես կարևորեց «սերունդների միջև արդարության» սկզբունքը, որի հիմքում պետք է դրված լինեն ավագ և կրտսեր սերունդների միջև փոխըմբռնումը, համագործակցությունը, փոխզիջումը: Կանցլերը խոսեց նաև մարդու իրավունքների, ժողովրդավարական արժեքների տարածման, ներգաղթյալների և ԵՄ-Թուրքիա հիմնախնդիրների մասին: Ի դեպ, թուրքական խնդրին իր ելույթում բավականին հստակ անդրադարձավ նաև Բունդեստագում «Քրիստոնյա դեմոկրատների» խմբակցության ղեկավարը, ով նշեց, որ Թուրքիայի հետագա եվրաինտեգրացիայի հարցում կարևոր է Թուրքիայի քրիստոնյա փոքրամասնությունների իրավունքների պաշտպանության խնդիրը: Սա, կարծում եմ, կարևոր է նաև Հայաստանի համար:
-Մաքսային միությանը Հայաստանի անդամակցության որոշումը ինչ-որ ձևաչափով քննարկվե՞լ է, ինչպիսի՞ տեսակետներ կային այդ առնչությամբ:
-Այդ խնդիրը պաշտոնական օրակարգի ոչ մի մակարդակով չի քննարկվել: Սակայն մասնավոր շփումներում որոշակի անդրադարձներ եղել են: Հատկապես ինձ համար հետաքրքիր էր ՈՒկրաինայի «ՈՒդար» կուսակցության ներկայացուցիչների հետ Հայաստանի և ՈՒկրաինայի եվրաասոցացման գործընթացի և հեռանկարների քննարկումը: Զրույցում ես մի փոքր տարակուսանք հայտնեցի ՈՒկրաինայի կողմից ասոցացման համաձայնագրի ստորագրման հեռանկարի առթիվ, սակայն մեր գործընկերները բավականին լիահույս էին այդ հարցում: Բայց ինչպես մի քանի օր հետո պարզվեց, ՈՒկրաինայի կառավարությունը հրաժարվեց այդ համաձայնագրի ստորագրումից:
-Համագործակցության ինչպիսի՞ հեռանկարներ նախանշվեցին:
-Նմանատիպ մասշտաբային ցանկացած միջոցառում նոր կապեր, համագործակցության եզրեր ստեղծելու լավ հնարավորություն է: Մեր շփումներում մենք նոր ծանոթություններ և կապեր հաստատեցինք Լեհաստանի, Շվեդիայի, ՈՒկրաինայի, Իսրայելի, Սիրիայի, Իրաքի, Լիբանանի, Սերբիայի մեր գործընկերների հետ, ովքեր հետագա համագործակցության լավ հիմք են: Իսկ հյուրընկալող կողմի` Գերմանիայի «Երիտասարդական միության» (Jung Union) հետ մեր հարաբերությունները էլ ավելի ամրապնդվեցին:

Զրույցը`
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Ժողովրդի վրա կրակելու հրահանգն արդեն ուժի մեջ է
• Անդրանիկ Քոչարյանի ինքնախոստովանությունը
• «Նիկոլն ու իր ընտանիքը Հայաստանում ապրելու իրավունք չունեն»
• Զուր մի ջանացեք
• Չեն կարողանում ԿԳՍՄ փոխնախարար գտնել
• Հանուն Ռուսաստանի հետ միութենական միավորման նոր շարժում հիմնադրվեց
• Այս իշխանությունն իր ստվերից էլ է վախենում
• Փաշինյանի դեմ պայքարելու համար գոնե մի փոքր Նիկոլ պիտի լինել
• Մեզ պե՞տք է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, թե՞ ոչ
• «Հայաստանի Նավալնին Նիկոլ Փաշինյանն է, որը եկավ իշխանության ու քանդեց մեր երկիրը»
• Տիգրան Ուրիխանյանը Հայաստանի փրկությունը տեսնում է ՌԴ-ի հետ նոր միութենական միավորման ձևավորման մեջ
• Հայաստանի ողջ հպարտությունն ու թշվառությունն ամփոփված մեկ օրում
• Սերմացու գողացող մկների և թուխս գողացող աղվեսների ժամանակը
• Ինչու էր Փաշինյանը վեց ամիս աղերսում
• Փաշինյանն էլ է զարմացած
• Ընդդիմության հարցերով թիվ մեկ «փորձագետը»
• Նիկոլ Փաշինյանին ոչ թե ողջերն են պատժելու, հալածելու, այլ անմահացածները
• «Գոմի» հարցի լուծումը կենսական անհրաժեշտություն է
• Առանց փամփուշտների ու ԱԹՍ-ների Ադրբեջանն այսօր շռնդալից հաղթանակներ է տանում Հայաստանի դեմ
• Խորհրդարանական ընդդիմությունը լեգիտիմացրեց Փաշինյանի պաշտոնավարումը

Մեկնաբանություններ