«Փորձում ենք մեծացնել փողային գործիքների պրոպագանդան, աշխուժացնել մթնոլորտը»

Հայաստանի պետական կամերային նվագախումբը հոկտեմբերի 9-ին հանդես կգա ճանաչված կլառնետահար Գերվասիո Տարագոնա Վալիի հետ (Ուրուգվայ): Նվագախումբը, գեղարվեստական ղեկավար և գլխավոր դիրիժոր Վահան Մարտիրոսյանի ղեկավարությամբ, Կոմիտասի անվան կամերային երաժշտության տանը կայանալիք համերգին կներկայացնի Աարոն Կոպլենդի, Ռիխարդ Շտրաուսի, Ռաուլ Խաուրենայի ստեղծագործությունները: Երեկոյին որպես մենակատարներ հանդես կգան նաև Շմավոն Գրիգորյանը (ֆագոտ) և Ավետիք Ղազարյանը (կլառնետ):
«Մինչ այստեղ գալը լսել ու կատարել եմ Խաչատրյանի գործերից: Երբ սովորում էի Վենեսուելայում, մասնակցեցի մի համերգի, որի ժամանակ հնչեց Ալեքսանդր Հարությունյանի շեփորի կոնցերտը: Պետք է ասեմ, որ ինձ շատ հուզում է նաև հայկական դուդուկի հնչողությունը: Դուդուկ եմ գնել, որ սովորեմ նվագել»,- ասել է Տարագոնան, հավելելով, որ անհամբեր սպասում է կամերային նվագախմբի հետ հայաստանյան համերգին: Առաջիկա համերգի մասին զրուցել ենք ֆագոտահար ՇՄԱՎՈՆ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԻ հետ:

-Ի՞նչ կասեք համերգային ծրագրի ձևաչափի, ուրուգվացի երաժշտի հետ համագործակցության մասին:
-Սա Տարագոնայի երկրորդ այցն է Հայաստան: Առաջին անգամ Հայաստանում հանդես է եկել այս տարվա հունիսին՝ Ալեքսանդր Հարությունյանի անվան փողային գործիքների 2-րդ միջազգային փառատոնի շրջանակում: Քանի որ առաջին համերգը շատ ոգևորել էր նրան, պատրաստակամություն հայտնեց ելույթ ունենալու:
Ես նաև փողային գործիքների միջազգային փառատոնի տնօրենն եմ։ Բոլորս էլ գիտենք, որ խորհրդային տարիներին ունեցել ենք լարային նվագարանների մեծ դպրոց, ինչը չենք կարող ասել փողայինների համար: Նման միջոցառումների շնորհիվ փորձում ենք մեծացնել փողային գործիքների պրոպագանդան, աշխուժացնել մթնոլորտը, հրավիրում ենք բարձրակարգ նվագախմբերի մենակատարների, միջազգային արտիստների հետ փորձի փոխանակման հնարավորություն ստեղծում:
-Համերգային ծրագրի ընտրությունն ինչպե՞ս է կատարվել:
-Տարագոնան առաջարկել է ծրագրի իր մասը, որից հետո Վահան Մարտիրոսյանի հետ խորհրդակցեցինք, որոշեցինք լրացնել ծրագիրը` ընդգրկելով այնպիսի գործեր, որոնք քիչ են կատարվում Հայաստանում: Կոպլենդի Կոնցերտը կլառնետի և լարային նվագախմբի համար, որքան գիտեմ, առաջին անգամ է կատարվում նվագախմբային կազմով, առաջնախաղ է, Շտրաուսի Կոնցերտը կլառնետի և ֆագոտի համար մեկ անգամ է կատարվել և, առհասարակ, քիչ է կատարվում թե՛ մեզ մոտ, թե՛ արտերկրում:
-Քի՞չ են հայ կոմպոզիտորների ստեղծագործությունները` գրված փողային գործիքների համար:
-Չէի ասի, թե քիչ են, պարզապես կան ստեղծագործություններ, որ ավելի քիչ են կատարվում, կան ստեղծագործություններ, որ ընդգրկված են միջազգային մրցույթների համերգացանկերում: Օրինակ, Ալեքսանդր Հարությունյանի Շեփորի կոնցերտը բավական հայտնի է ողջ աշխարհում, ոչ պակաս հայտնի, քան Խաչատրյանի Ջութակի կոնցերտը: Փառատոնի շրջանակում, կամերային նվագախմբի համերգների ժամանակ, հայ կոմպոզիտորների գործերը փորձում ենք առավելագույնս հնչեցնել:
-Կարելի՞ է ասել, որ փողային գործիքներից հանրությանն առավել ծանոթ է կլառնետը:
-Բոլոր սիմֆոնիկ նվագախմբերում ընդգրկված են կլառնետ, ֆագոտ և մնացած փողային գործիքները: Երաժշտասեր հանրությունը, եթե հաճախում է սիմֆոնիկ համերգների, բնականաբար, ծանոթ է բոլոր գործիքներին: Կլառնետի հայտնիությունը, ցավոք, պայմանավորված է նրանով, որ մեզ մոտ ռեստորանային երաժշտությունը հաճախ կատարում են այդ գործիքով, այն ընկալվում է որպես ռաբիս գործիք: Շատերի կարծիքով էլ կլառնետը հայկական գործիք է, իրականում ֆրանսիական ծագում ունի, և 1700 թվականներից ընդգրկվել է կոմպոզիտորների ստեղծագործություններում:
-Հասարակական-քաղաքական զարգացումներն անդրադառնու՞մ են մշակութային կյանքի, հանդիսատեսների հաճախելիության վրա:
-Ոչ: Գիտեք` Հայաստանում և ամենուր պարբերաբար նկատվում է հանդիսատեսի պակասը, բայց չէի ասի, թե դա քաղաքական զարգացումներով է պայմանավորված: Լավ մենեջմենթի դեպքում երբեք խնդիր չի լինում:

Զրույցը`
Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆԻ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ