«Հովանավորչությունը սպորտում պետք է արմատախիլ արվի»

Հայկական սպորտում այսօր առկա են մի շարք խնդիրներ, որոնց լուծման համար մեծ ներդրումներ, հստակ ծրագրեր ու նորագույն մեթոդներ են անհրաժեշտ։ Այդ խնդիրների վերաբերյալ զրուցում ենք ֆիզիկական կուլտուրայի հայկական պետական ինստիտուտի դասախոս, սպորտի վարպետ, միջազգային մրցաշարերի մրցանակակիր, ազգային կարգի մրցավար ԳՐԻԳՈՐԻ ԱՄԲԱՐՅԱՆԻ հետ։
Մարզչական աշխատանքի մասին խոսելիս Գ. Ամբարյանը նշում է, որ շատ մասնագետներ, ավարտելով ֆիզիկական կուլտուրայի ինստիտուտը, ֆինանսական խնդիրներից ելնելով՝ չեն աշխատում իրենց մասնագիտությամբ և նախընտրում են այլ բնագավառներ։ Այսօր մեծ խնդիրներ ունենք գործող մարզիչների մասնագիտական կատարելագործման ուղղությամբ։ «Անհրաժեշտ է, որ մարզիչները պարբերաբար մասնակցեն վերապատրաստման, որակավորման դասընթացների։ Թեև օլիմպիական կոմիտեն վերջին տարիներին մարզիչներին ներգրավում է նման ծրագրերում, սակայն այդ գործընթացն է՛լ ավելի արդյունավետ պետք է իրականացվի։ Մարզիչները պետք է գործուղվեն բարձրակարգ ակումբներ, ներկա լինեն նրանց ուսումնամարզական հավաքներին՝ այդ ակումբների գործելաոճն ուսումնասիրելու համար։ Բնականաբար, այդ ամենը մեծ ֆինանսական ծախսերի հետ է կապված, ինչը մարզիչն ինքնուրույն լուծել չի կարող։ Մարզիչները պետք է մասնակցեն նաև միջազգային մրցաշարերի՝ փորձ ձեռք բերելու նպատակով։ Միայն հայաստանյան մրցաշարերին մասնակցելը չի նպաստում մասնագիտական աճին։ Այստեղ անգիր գիտեն բոլոր թիմերին, խաղացողներին, մարզիչների մարտավարությունը, և անընդհատ նույն դաշտում շփումները հանգեցնում են լճացման։ Ժամանակակից սպորտն այսօր հսկայական արագությամբ է զարգանում։ Կիրառվում են տեխնիկական նորագույն միջոցներ, նոր մեթոդներ, մինչդեռ մեզ մոտ մեծ մասն աշխատում է խորհրդային ձևերով»,- ասում է Գրիգորի Ամբարյանը։
Այսօր շատ կարևոր է նաև մարզիկների հոգեբանական պատրաստվածությունը։ Շատ հաճախ ֆիզիկապես հզոր սպորտսմենը պարտվում է հոգեբանորեն հաղթանակին պատրաստ չլինելու պատճառով։ Գ. Ամբարյանը նշում է, որ հայաստանյան սպորտում հոգեբանի ինստիտուտը ընդունված չէ։ Մեզ մոտ հոգեբանի դեր հիմնականում ստանձնում են մարզիչները։ «Իհարկե, մարզիչը նաև հոգեբան պետք է լինի, սակայն կան խիստ մասնագիտական մոտեցումներ, որոնք մարզիչը ցուցաբերել չի կարող։ Դրա համար անհրաժեշտ են պրոֆեսիոնալներ։ Բոլոր մարզիկները, թիմերը պարտադիր պետք է ունենան իրենց հոգեբանը»,- համոզված է Գ. Ամբարյանը։
Շատ է խոսվում մարզական ոլորտում ոչ առողջ մոտեցումների մասին։ Հաճախ միջազգային մրցաշարերի են ուղարկվում ոչ թե արժանի մարզիկները, այլ նրանք, ովքեր, մեղմ ասած, թիկունք ունեն և վայելում են ոմանց հովանավորությունը։ Մեր զրուցակիցը չի ժխտում, որ նման դեպքեր Հայաստանում հաճախ են լինում, ինչը հիմնովին պետք է արմատախիլ արվի. «Վերջին տարիներին այդ արատավոր պրակտիկան, իհարկե, նվազել է, սակայն այն դեռ շարունակում է մեր սպորտում տեղ գրավել։ Այդ ամենին դիմագրավելու համար լուրջ ծրագրեր են պետք և՛ պետական մարմինների, և՛ ՀԱՕԿ-ի կողմից»։
Անդրադառնալով մարզական բժիշկների խնդրին՝ Գ. Ամբարյանը նշում է, որ ֆիզիկական կուլտուրայի ինստիտուտում գործում է հատուկ բաժին, որտեղ պատրաստվում են մարզական բժիշկներ և մերսողներ, սակայն ավարտելուց հետո շատ քչերն են աշխատում սպորտային ոլորտում՝ դարձյալ ֆինանսական խնդիրների պատճառով։ Խաղերից, պարապմունքներից հետո պարտադիր են մերսումները, վերականգնողական աշխատանքները։ Միջազգային մրցաշարերին մասնակցելիս, երկիրը ներկայացնելիս թիմերի հետ մարզական բժիշկներ, իհարկե, գնում են, բայց բժիշկը մշտապես պետք է հետևի մարզիկներին, ներկա լինի նրանց մարզումներին, խորհուրդներ տա մարզչին։ Այս պրակտիկան, թերևս, կիրառվում է ֆուտբոլում ու ևս մեկ-երկու սպորտաձևերում, մինչդեռ այն պետք է համատարած բնույթ կրի։
Հայաստանում սպորտի զարգացման առաջին նախադրյալը, ըստ Գ. Ամբարյանի, ընտանիքներում երեխաներին սպորտի նկատմամբ սեր ներարկելն է։ «Ժամանակին երեխաները բակերում տարբեր սպորտային խաղեր էին խաղում, այսօր նրանց զբաղմունքը բջջային հեռախոսներն ու համակարգիչներն են։ Մեր բակի երեխաներին եմ նայում, մեծ մասը գեր է, ունի ողնաշարի թեքումներ, սկոլիոզ, և դա ծնողների մեղքն է։ Շատ անգամ երեխաներին որևէ մարզաձևի են տալիս՝ ուղղակի նիհարեցնելու համար»,- ասում է Գ. Ամբարյանը՝ ավելացնելով, որ հայրենական սպորտը զարգացնելու համար պետք է նաև զարկ տրվի մանկապատանեկան սպորտին։ Բնականաբար, արդյունքը 1-2 տարի անց շոշափելի չի լինի, բայց մանկապատանեկան սպորտի ոլորտում լրջագույն ներդրումներ անելու պարագայում մոտ ապագայում կկարողանանք մեծ նվաճումների ականատեսը լինել։

Լիլիթ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• «451° ըստ Ֆարենհայթի»
• ՈՒրիշ տեղ չկա՞ր
• «24 ժամ ե­ղել ենք տար­բեր զեն­քե­րի հրե­տա­կոծ­ման տակ»
• «Ադր­բե­ջա­նը, Թուր­քիան ու ֆոս­ֆո­րա­յին զենքն Ադր­բե­ջա­նին մա­տա­կա­րա­րող­նե­րը պետք է պա­տաս­խան տան դա­տա­րա­նի ա­ռաջ»
• «Մեր բո­լո­րի ճա­կա­տա­գի­րը սահ­մա­նին կանգ­նած հայ զին­վո­րա­կա­նի ձեռ­քում է»
• Կա­րե­նին անհ­նար էր չհար­գել, նույ­նիսկ հա­կա­ռա­կորդ­նե­րը նրան ըն­դու­նում էին որ­պես լե­գենդ, որ­պես ժայռ, որ­պես հե­ղի­նա­կու­թ­յուն
• Եկե­ղե­ցին գո­յութ­յուն ու­նի 2000 տա­րի և գո­նե ա­ռա­ջի­կա 2000 տար­վա հա­մար պետք է ա­պա­հո­վի ե­կող սե­րունդ­նե­րի հոգևոր կա­րիք­նե­րը
• «Լճա­շեն­ցի­նե­րի միա­վոր­ման» դռ­նե­րը բաց են բո­լոր լճա­շեն­ցի­նե­րի առջև
• «Ար­տա­կարգ դրու­թ­յու­նը կանց­նի, բայց բո­լոր ծնող­նե­րի, ա­շա­կերտ­նե­րի, ու­սու­ցիչ­նե­րի հա­մար կմ­նա մի շատ լավ նո­րա­մու­ծու­թ­յուն՝ հե­ռա­վար ու­սու­ցու­մը»
• «ՌԴ-ն կա­րող է գնալ հա­րա­բե­րու­թ­յուն­նե­րի վատ­թա­րաց­ման ճա­նա­պար­հով, ե­թե Թուր­քիան շա­րու­նա­կի ազ­դե­ցու­թ­յան գո­տին ընդ­լայ­նե­լու քա­ղա­քա­կա­նու­թ­յու­նը»
• «Ռա­յա­նէյր»-ը հա­տուկ սպա­սար­կում է ի­րա­կա­նաց­նում
• Յա­կուտս­կի հայ­կա­կան կի­րակ­նօ­ր­յա դպ­րո­ցի սա­նե­րը նշե­ցին Ա­մա­նո­րը
• «Հա­յաս­տա­նը եր­գող ժայ­ռե­րի եր­կիր է, և ես ե­րա­զանք ու­նեմ նվա­գելու այդ ժայ­ռե­րի մեջ»
• Նպա­տա­կը դիր­քա­պահ զին­վո­րի անվ­տան­գու­թ­յունն է
• «Ադր­բե­ջա­նում պետք է տե­ղի ու­նե­նա հա­մա­կար­գա­յին փո­փո­խու­թ­յուն, որ­պես­զի կա­ռու­ցո­ղա­կան երկ­խո­սու­թ­յուն ակն­կա­լենք»
• Յակուտսկի հայերն ակտիվ մասնակցություն են ունենում եկեղեցական բոլոր տոներին
• Ստամբուլում հաղթանակ է տարել ընդդիմությունը. ի՞նչ կանի Էրդողանը
• Քրիստոնեական և հոգևոր գիտելիքների ճիշտ ուղղորդում դասընթացի միջոցով
• «Ինձ համար Արամ Իլյիչը սրբություն է»
• «ԱԳՆ-ն պետք է ավելի շատ կենտրոնանա հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման, քան Ցեղասպանության ճանաչման խնդրի վրա»

Մեկնաբանություններ