Մեր էության ամենամեծ գաղտնիքներից ու պարադոքսներից մեկն այն է, որ պատմության մութ ու խառը ժամանակներում մենք մահացու կամ դրան մոտ գոյաբանական ռիսկեր ենք գտնում ու խելահեղորեն նետվում դրանց մեջ՝ առանց հաջողության որևէ շանսի։

Աշխարհում բոլոր լուրջ իրականացումների թիկունքում լուրջ ֆինանսավորում է ընկած, բայց նաև բոլոր լուրջ ֆինանսավորումները չէ, որ վերածվում են լուրջ իրականացումների՝ դրանց մի մասը անճարակ ձևով մսխվում կամ էլ գողացվում է։

Իմ մանկության ու պատանեկության տարիներին, երբ մեր գյուղում մարդ էր մահանում, ամաչում էինք հեռուստացույց անգամ միացնել, համարելով, որ դա անհարգալից վերաբերմունք է մահացածի ու նրա սգակիր հարազատների նկատմամբ։ Էլ չեմ ասում, որ հոգեհանգստի ու հուղարկավորության նախորդող և հաջորդող մի քանի օրերին չեղարկվում էին բոլոր տեսակի խնջույքներն ու հարսանիքները։ Գյուղը դառնում էր մեկ ընտանիք ինչպես ուրախության, այնպես էլ դժբախտության ժամանակ։

«Շատերը ժողովուրդն ու ամբոխը խառնում են իրար հետ,- գրում է Հովհաննես Թումանյանը, այնուհետև՝ շարունակում:- Սրանք իրար հակառակ բաներ են։ Ժողովուրդն իմաստուն է, ամբոխը՝ հիմար։ Ժողովուրդը ծանր է, ամբոխը՝ թեթև։ Ժողովուրդը մեծահոգի ու բարի է, ամբոխը՝ դյուրագրգիռ, վտանգավոր, չար։ Ժողովուրդն աշխատանք է սիրում, ամբոխը՝ թալան։ Ժողովուրդը խաղաղասեր է, ամբոխը՝ կռվարար։ Եվ ամբոխամիտ ու ամբոխավար մարդիկ երբեմն ամբոխի գլուխն անցնելով, որ մի շատ հեշտ բան է, տիրում են ժողովրդին ու նրան գցում զանազան կրակների ու կռիվների մեջ, որ նա չի էլ երազել։ Սովորաբար, կառավարություններից շատերին ամբոխն է պետք, բանաստեղծին՝ ժողովուրդը»։

Համոզված լինելով, որ գործող վարչապետի և նախկին նախագահների հեռակա «բանավեճը» չպետք է սահմանափակվի նրանց՝ չորսի շրջանակներում, ձևակերպում եմ հիմնական կետերը, որոնք հետաքրքրում են հարյուր-հազարավոր մարդկանց...

ՈՒրեմն, ի՞նչ է իրենից ներկայացնում Արցախի հարցը։ Սովետական Միության ժամանակ Արցախը, ապօրինի (կամ ինչ-ինչ ներքին որոշումներով, որոնց անունը դրել են օրենք), ի թիվս Հայաստանի այլ տարածքների թողել են Ադրբեջանի կազմում, իբրև Ինքնավար մարզ։ Անցնում են տարիներ և, հաշվի առնելով բազմաթիվ էթնիկ ու այլաբնույթ խնդիրներ, Արցախի բնակչությունը (հայությունը), որոշում է, որ ցանկանում է միանալ Հայաստանին։ Սկսվում է «Միացում» շարժումը, այնուհետև խաղի մեջ է մտնում «Ղարաբաղ կոմիտեն» գրաված ԼՏՊ կլանը կամ, այսպես կոչված, «Ղարաբաղ կոմիտե 2»-ը, և «Միացում» շարժումը փոխարինում են «Անկախացում» շարժմամբ:

«Իհարկե, մենք բոլորս ցանկանում էինք հնարավորինս շուտ վերականգնել մեր տարածքային ամբողջականությունը։ Սակայն պատմության տեսանկյունից 30 տարին այնքան էլ երկար ժամանակ չէ։ Այս ընթացքում բանակցությունների ժամանակ բազմաթիվ առաջարկներ են հնչել, և ոմանց կարող է հետաքրքրել, թե ինչու Ադրբեջանը չէր ընդունում դրանք։ Ի վերջո, այս առաջարկների հիման վրա մի քանի շրջաններ կվերադարձվեին Ադրբեջանին առանց պատերազմի,

45 տարի առաջ այս օրը՝ 1979 թ․ դեկտեմբերի 22-ին, Հայոց ցեղասպանության արդարության մարտիկները Փարիզի կենտրոնում «ճամփու դրեցին» Ֆրանսիայում Թուրքիայի դեսպանատան՝ զբոսաշրջության հարցերով կցորդ Յըլմազ Չոլպանին։

Երևանի քաղաքապետարանի մի փոքրիկ պաշտոնյա հայտարարեց, որ միասնական տոմսային համակարգի ներդնումը հետաձգվում է մեկ ամսով և 2025 թվականի հունվարի մեկից այլևս 100 դրամանոց մետաղադրամներ չեն ընդունվելու։ Հասկացա՞ք սրանց կառավարման ապուշությունը: Մանրամասն քննարկենք։

Ադրբեջանի կառավարությունը ստացել է մեր դիմումը՝ 1988-2023թ.թ. ընթացքում բռնի տեղահանված առնվազն 350.000 հայերի վերադարձի իրավունքի և խլված ունեցվածքի փոխհատուցման առնչությամբ՝ ուղղված ՄԱԿ -ի Անվտանգության խորհրդին։