Որևէ քաղաքացի, անկախ իր դիրքից, պետք է պատասխանատվություն կրի իր խոսքի համար

Երբ որևէ երկրի գործող կառավարության ղեկավարի կինը (կամ ընկերուհին) հանդես է գալիս հրապարակային հայտարարությամբ, ապա այդ խոսքը չի դիտվում որպես սոսկ անձնական կարծիք։ Նման հայտարարությունը՝ դիտավորյալ թե ոչ, միշտ ունենում է քաղաքական ծանրություն։ Եվ հենց այդ պատճառով չափի զգացումն ու արժանապատվությունը մեծ դեր են խաղում:

Աննա Հակոբյանի վերջին հրապարակային գրառումը, որտեղ հայ հոգևորականները բնութագրվում են որպես «մանկապիղծներ», եկեղեցիները՝ որպես «աղավաղված պահեստներ», իսկ հավատացյալները՝ որպես «փտած համակարգի կամազուրկ կրողներ», ստորություն է հանրային խոսքի որակի առումով։

Այն ոչ թե միայն քաղաքակիրթ փոխհարաբերությունների սահմաններն է հատում. այլ նաև դիտավորյալ ագրեսիայով վիրավորում է մեր ժողովրդի հիմնասյուն կառույցներից մեկը։

Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին, կրկնում եմ, ավելին է, քան պարզապես կրոնական հաստատություն։ Նա հանդիսանում է մշակութային հիշողություն, բարոյական ողնաշար և ինքնության ձևավորող ուժ՝ միլիոնավոր մարդկանց համար։ Նա, ով այս կերպ նսեմացնում է Եկեղեցին, վիրավորում է ոչ թե հոգևորականներին, այլ՝ ամբողջ հասարակությունը։

Երբ ազգային ցնցումների պահին որոշ բարձրաստիճան անձինք միտումնավոր խարխլում են այն, ինչ մյուսները դժվարությամբ պահպանել են դարեր շարունակ, դա կգնահատվի ոչ թե որպես խիզախություն, այլ՝ անպատասխանատու և դատապարտելի վարք։

Իսկ երբ պետական արդիականացման անունից ոմանք ծաղրում են սեփական ժողովրդի հոգևոր արժանապատվությունը, ապա վաղ թե ուշ ստիպված կլինեն գիտակցել հետևյալ ճշմարտությունը․

ո՛չ մի երկիր հնարավոր չէ ղեկավարել՝ ծաղրելով այդ երկրի հոգին։

Նմանատիպ հրապարակային արտահայտությունների դեպքում, երբ կրոնական հաստատությունները, հոգևորականները և հավատացյալները նվաստացվում են՝ նրանց վերագրելով քրեական կամ բարոյական խեղված վարք, Գերմանիայում դա կվերաբերվեր խստագույն քննադատության և հնարավոր իրավական հետևանքների ներքո։

Հատկապես երբ հայտարարություններն արվում են պետական ղեկավարության մերձավոր շրջանակի կողմից, դրանք համարվում են քաղաքականապես պատասխանատու խոսք՝ ոչ որպես մասնավոր կարծիք, այլ որպես հրապարակային դիրքորոշում՝ ազդող հանրային ընկալման և հասարակական խաղաղության վրա։

Գերմանիայում նման վարքը կարող էր առաջացնել հետևյալ հետևանքները՝

- Հասարակական դատապարտում և պաշտոնական ներողություն,

- Քաղաքական ու բարոյական պատասխանատվության ստանձնում,

- Իրավական գործընթաց՝ զրպարտության կամ ատելություն հրահրող խոսքի հիմքով,

- Մարդու արժանապատվության պաշտպանության պահանջ՝ ըստ գործող սահմանադրության:

Հաշվի առնելով վերը նշվածը՝ կարծում ենք, որ նաև Հայաստանի Հանրապետությունում անհրաժեշտ է նմանատիպ մոտեցում, հատկապես պետք է՝

- ապահովել պետական գործիչների և նրանց մերձավորների կողմից հրապարակային զսպվածություն ու հարգալից խոսք,

- պահանջել պաշտոնական պարզաբանում կամ ներողություն՝ հասարակական համերաշխությունը վերականգնելու համար, հակառակ դեպքում հրաժարական պահանջել:

Հանրային վստահությունն ու իրավական պետության սկզբունքը պահանջում են, որ որևէ քաղաքացի, անկախ իր դիրքից, պատասխանատվություն կրի իր խոսքի համար։

Տիրատուր քահանա ՍԱՐԴԱՐՅԱՆ

Մեկնաբանություններ