«Կրեմլյան զեկույցը» Կոնգրեսում է

ԱՄՆ ֆինանսների նախարարությունը հրապարակել է քաղաքական գործիչների ու օլիգարխների ցանկը, որ կապեր ունեն Վլադիմիր Պուտինի հետ` Կրեմլյան զեկույցը, ըստ` 2017-ի օգոստոսին Դոնալդ Թրամփի ստորագրած պատժամիջոցների մասին օրենքի: Փաստաթղթում 210 անուն կա` 114 բարձրաստիճան պաշտոնյա և 96 օլիգարխ: Կրեմլյան զեկույցում ներառված են Ռոման Աբրամովիչը, Օլեգ Դերիպասկան, Յուրի Միլները, որ մինչ այդ ԱՄՆ-ի ու ԵՄ-ի պատժամիջոցների տակ չեն եղել: Ցանկում ներառվածները մեխանիկորեն չեն բախվելու պատժամիջոցների` ԱՄՆ-ում ունեցած ակտիվների սառեցում կամ ԱՄՆ վիզաների արգելք, սակայն նրանց ներառումը ցուցակում կարող է դրդել բանկերին և ԱՄՆ-ի ու Եվրոպայի այլ կազմակերպությունների, նրանց հետ բիզնես չանել` գրում է Բլումբերգը:

2017-ի օգոստոսի 2-ին ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը ստորագրեց «ԱՄՆ հակառակորդներին պատժամիջոցներով հակազդելու մասին» օրենքը, որն արձանագրում էր` 180 օրում ԱՄՆ ֆինանսների նախարարությունը համագործակցելով ազգային հետախուզության ղեկավարի ու պետքարտուղարի հետ` պետք է նախապատրաստի ու Կոնգրես ներկայացնի ռուսական բիզնեսի ու իշխանությունների կապի մասին զեկույց: Հաջորդ ամիսներին ռուսական ու արտասահմանյան ԶԼՄ-ներում ակտիվորեն քննարկվում էր զեկույցի այն մասը, որը տեղեկություններ պիտի պարունակեր ՌԴ նախագահի ու օլիգարխների կապերի մասին: Վարչակազմը պետք է տեղեկություններ հավաքեր և ընտանիքների անդամների մասին` կանանց, երեխաների ու ազգականների ակտիվների, ներդրումների ու բիզնես շահերի: Զեկույցում պետք է տեղեկություններ լինեին օլիգարխների արտասահմանյան ակտիվների, կոռուպցիոն դեպքերի մասին: ԱՄՆ պաշտոնյաները պատրաստվում էին զեկույցում ներառել տեղեկություններ պետական կապիտալով ռուսական ձեռնարկությունների մասին (օրենքում անվանված են «կիսապետական»), տնտեսության մեջ նրանց դերի, ղեկավարների ու հիմնական բաժնետերերի, արտասահմանում նրանց բիզնես շահերի մասին: Այդ նկարագրին համապատասխանում են, օրինակ, Արտաքին տնտեսական բանկն ու «Գազպրոմը»: Նյութերի մեջ պետք է գնահատական տրվեր օլիգարխների նկատմամբ պատժամիջոցների արդյունավետությանը (ակտիվների սառեցում, ԱՄՆ մուտքի արգելք), նաև ռուսական պետական ու կիսապետական ընկերություններին: ԱՄՆ վարչակազմը պետք է գնահատեր` ինչպե՞ս են պատժամիջոցները ներգործում ընկերությունների ու բիզնեսմենների, Ռուսաստանի, ԱՄՆ-ի ու ԱՄՆ դաշնակիցների տնտեսության վրա: Վարչակազմը պետք է նաև զեկույց ներկայացներ, թե ի՞նչ հնարավոր արդյունք կտա ռուսական պետպարտքը գնելու արգելքը:

Այս զեկույցների ներկայացումը Կոնգրես չի նշանակում, որ պատժամիջոցները մեխանիկորեն սկսում են գործել: Բայց ցուցակում օլիգարխների հայտնվելը կարող է վնասել նրանց հեղինակությանը` արևմտյան գործընկերները կարող են դադարեցնել նրանց հետ բիզնեսը` պրոբլեմներից խուսափելու համար:
Պատժամիջոցների ցանկի վրա աշխատանքը հրապարակայնորեն չի քննարկվել: Վաշինգտոնի Atlantic Council վերլուծական կենտրոնի փորձագետներ Անդերս Օսլունդը, Անդրեյ Իլարիոնովը, Անդրեյ Պիոնտկովսկին ու Դենիել Ֆրիդը կազմել են չափանիշների ցանկը, որոնց համապատասխան այս կամ այն անձը կարող է ներառվել ցուցակում: Նրանց կարծիքով` «Կրեմլի ցանկում» կարող են հայտնվել մարդիկ, որ «պահում են» ՌԴ նախագահի փողերը, բիզնեսմեններ, որ Կրեմլին ծառայություններ են մատուցում, նախագահի մերձավոր շրջապատի օլիգարխների գործընկերները, պետական ձեռնարկությունների մենեջերները, ոսկի երիտասարդությունը` օլիգարխների զավակները: Անդերս Օսլունդը կարծում է, որ պետք է տարբեր խթաններ լինեն, որ մարդիկ չցանկանան Պուտինի հետ մոտ ընկեր լինել: Ատլանտյան խորհրդի նախագահ Ֆրեդերիկ Կեմպը ասում է, որ Վաշինգտոնը շատ լուրջ է վերաբերվում զեկույցին և ցուցակում կարող են 40-400 մարդ լինել:

Օսլունդը նաև ասել է, որ ռուսները բազում փորձեր են ձեռնարկել իմանալու ցուցակի մանրամասները ու կանխելու իրենց հայտնվելը ցուցակում` լոբբիստների ու փաստաբանների միջոցով: Ռուսաստանի մեծ բիզնեսում «մարդ չի մնացել, որ ամերիկացի լոբբիստներին չի դիմել»` ասել են ԱՄՆ նախագահի վարչակազմից` անանուն մնալու պայմանով, բայց դա չի նշանակում, որ լոբբիստները ռուսական ոսկու մեջ լողում են: Ռուսները ձգտում էին առանձնապես աչքի առաջ չլինել, որ չհայտնվեն ԱՄՆ վարչակազմի ռադարների տակ: Խուճապ բիզնեսմենների ու պաշտոնյաների մեջ չկար, տարեսկզբին նյարդայնությունը ավելի շատ էր, հետո բոլորը հոգնեցին վախենալուց ու սկսեցին պարզապես սպասել: ԱՄՆ Սենատի կայքի տվյալներով` լոբբիստների ստացած գումարներն իրոք շատ չեն: 2017-ին պատժամիջոցների տակ գտնվող «Գազպրոմբանկը» և «Յամաըլ» (որ պատժամիջոցների տակ չէ) լոբբիստական ընկերություններին վճարել են ընդամենը 300 000 դոլար: 2014-ից պատժամիջոցների տակ ընկած ռուսական ընկերությունները ԱՄՆ լոբբիստներին 3 միլիոն դոլար են վճարել: Հրապարակայնորեն ռուս պաշտոնյաները, մենեջերները, բիզնեսմենները վերջին մի քանի շաբաթներին պատժամիջոցների մասին խոսում էին բացարձակապես հանգիստ:
BBC

Հ.Գ. ՌԴ-ում ԱՄՆ-ի դեսպան Ջոն Հանթսմանը կոչ է արել հունվարի 29-ին հրապարակված «կրեմլյան զեկույցին» վերաբերվել առանց հույզերի և ընդգծել է, որ փաստաթուղթը պատժամիջոցների ցուցակ չէ:

«Դա ընդամենը զեկույց է, որը պահանջվում է օրենքով և պատրաստվում ֆինանսների նախարարության ու պետական դեպարտամենտի կողմից, իսկ ԱՄՆ-ի Կոնգրեսն, ունենալով այդ զեկույցը, ընդունում է որոշում, թե ինչ անի դրա հետ: Ես կասեի. հարկ չկա, որ հույզերը գերիշխեն, խոսքը նոր պատժամիջոցների մասին չէ, այլ ընդամենը զեկույցի»,- հունվարի 30-ին ասել է նա «Էխո Մոսկվի» ռադիոկայանին տված հարցազրույցում: Դեսպանն ընդգծել է, որ զեկույցը այն անձանց ցուցակն է, որ ազդեցություն ունեն Ռուսաստանում: «Ոչինչ ավելին»,- հավելել է նա: ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը, որ չկա ցուցակում, հրապարակավ իր «վիրավորանքն» է հայտնել և ասել է, որ առայժմ կսպասեն Կոնգրեսի քննարկումներին և դեպքերի հետագա զարգացումներին ու պատասխան քայլեր չեն ձեռնարկի:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ