Ռոբերտ Քոչարյանը գնո՞ւմ է, թե՞ գալիս է

Երեկ ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը անհարց պատասխան է տվել, որ նաև իրավիճակի գնահատական է. «Ես վաղուց խոստացել էի հարցազրույց տալ, թեև ոգևորիչ որևէ բան ասելու հիմք չէի տեսնում: Անկեղծ ասած, անցած օրերի ընթացքում փորձել եմ պատասխաններ գրել ու արձագանքել մի քանի արդիական հարցերի: Սակայն ներքին դիմադրությունս այնքան մեծ էր, որ ես չուզեցի շարունակել: Քաջատեղյակ լինելով առկա իրողություններին, ընթացիկ քաղաքական գործընթացի մանրամասները մեկնաբանելու, առավել ևս՝ դրանց մեջ մտնելու ոչ մի ցանկություն չունեմ:

Շարունակում եմ 2015 թ. սահմանադրական փոփոխությունները մեծ սխալ համարել՝ Հայաստանի համար երկարատև բացասական հետևանքներով: Նոր ընտրական օրենսգիրքն իր ռեյտինգային (տարածքային) քվեարկության համակարգով էլ ավելի է խթանելու մեր ընտրական գործընթացներին բնորոշ ամենավատ դրսևորումները: Ըստ էության, մեծամասնական ընտրակարգի տրամաբանությունը ակնհայտորեն գերակշռում է համամասնականին: Միջկուսակցական պայքարը ստորադասվում է անձերի պայքարին՝ գրեթե զրոյացնելով խորհրդարանական համակարգի ներքո ընտրապայքարի ծավալման գովաբանված առավելությունները: Այդպիսով, այս ընտրություններում գաղափարական պայքարը որևէ նշանակություն չի ունենալու: Դա են փաստում նաև հրապարակված տարածքային ցուցակները: Ակնհայտ է, որ լինելու է քսակների կռիվ՝ զոռբայության մթնոլորտում: Հատկապես, որ բազմաթիվ ընտրողներ այնպիսի ծանր սոցիալական վիճակում են հայտնվել, որ ըստ ամենայնի, պատրաստ չեն մերժել փողը ու թերևս կմասնակցեն ձայների աճուրդին:

Ցավոք, դժվար չէ կռահել, թե ինչ պտուղներ կտա այս ամենը»:

Այսքանը: Մի քանի տողով Ռոբերտ Քոչարյանը փորձել է լուծել մի քանի խնդիր:
1. Նախ հիշեցնել, որ ինքը կա և անտարբեր չէ, թե շուրջբոլորն ինչ է կատարվում:
2. Հիշեցնել նաև, որ տարաձայնություններ ունի Սերժ Սարգսյանի հետ՝ համաձայն չէր խորհրդարանական կառավարման անցնելուն (տարօրինակ կլիներ, որ երկրորդ նախագահը դեմ լիներ նախագահական կառավարմանը) և համաձայն չէ Ընտրական օրենսգրքին: Նրա քննադատությունը միանգամայն տեղին է, եթե հաշվից դուրս է գրվում նրա պաշտոնավարման տասնամյակում տեղի ունեցած ու հենց իրեն իշխանության բերած ընտրությունների կազմակերպական ու գաղափարական պատմությունը ու Ռոբերտ Քոչարյանը համարվում է անկախ փորձագետ, որ ժամանակ առ ժամանակ իր տեսակետն է հայտնում ընթացիկ գործընթացների մասին՝ առանց քաղաքական ենթատեքստի:
3. Մեծամասնականը գերակշռում է համամասնականին, թե ոչ, ակնհայտ է, որ ռեյտինգային ընտրակարգով առաջադրվածները արդեն հասցրել են սկանդալային պատմությունների մեջ ընկնել և դեռ չընտրված խորհրդարանի համար օրակարգային դարձնել Ընտրական օրենսգրքի փոփոխությունները:
4. Գաղափարական պայքարի բացակայությունից բողոքող երկրորդ նախագահը փաստացի փորձում է ընտրություններում անտեսել քիչ, բայց գոյություն ունեցող քաղաքական ուժերին, որ ստեղծել են ոչ նպատակային ու ոչ իրադարձային, այլ հենց գաղափարական միություն՝ ի տարբերություն մի խնդրի համար ձևավորված դաշինքների, նույնիսկ եթե այդ խնդիրը իշխանափոխությունն է:
5. Ռոբերտ Քոչարյանը հրապարակավ փորձում է իրենից սահմանազատել ՕՐՕ դաշինքը, որի ղեկավարները ևս մշտապես ժխտել են իր հետ կապը, բայց կան ժխտումներ, որ դառնում են հաստատում: Ոչ միայն Սամվել Բաբայանն է կապող օղակը, այլև ՕՐՕ-ի ֆինանսական միջոցները, որ ոչ իր խոսքով՝ վարձով ապրող Սեյրան Օհանյանին, ոչ ամբողջ կյանքում աշխատավարձով ապրած Վարդան Օսկանյանին են հասու, որ Րաֆֆի Հովհանիսյանին տարան հենց նրանց հետ դաշինքի: Չստացվեց այն, ինչ ծրագրված էր, հենց այդ պատճառով հեռացավ Վիկտոր Դալլաքյանը: Ռոբերտ Քոչարյանը չի ցանկանում իր անձով հարվածի տակ դնել դաշինքին և հիանալի հասկանում է, որ ՕՐՕ-ն ոչ միայն չունի իր վերադարձի քաղաքական հենարան դառնալու շանս, այլև կարող է յոթ տոկոսը չհաղթահարել ու չի ցանկանում իր անունը պարտության հետ կապել: Նա հայտարարում է, որ ընտրությունների նկատմամբ կորցրել է հետաքրքրությունը:
6. ՈՒ ոչ միայն կորցրել է հետաքրքրությունը, այլև բացարձակապես պատասխանատվություն չի կրում «ձայների աճուրդում» պարտվածների ու հաղթածների համար: Նա հերթական անգամ ինքնահաստատվում է անկախ արբիտրի դերում, որ ապահովում է տեսակետների ազատություն:
7. Հեռանո՞ւմ է երկրորդ նախագահը քաղաքականությունից, թե՞ դիրքավորվում է: Ամենայն հավանականությամբ՝ դիրքավորվում է՝ փորձելով համոզել, որ խորապես հիասթափված է և անիմաստ է համարում վերադառնալ այնտեղ, ուր իր կարիքը չկա: ՈՒ այս դեպքում ևս նա ճիշտ է: Ռոբերտ Քոչարյանը փորձելու է անփորձ քաղաքական գործիչ Սեյրան Օհանյանից ու փորձառու, բայց քաղաքականության մեջ անհաջողակ Վարդան Օսկանյանից խաղը տեղափոխել վարչապետ Կարեն Կարապետյանի վրա, որ ոչ միայն ամենաբարձր վարկանիշ ունեցողն է, այլև 2018-ին կարող է խրամատի տարբեր կողմերում հայտնվել Սերժ Սարգսյանի հետ: Երկրորդ նախագահը հետաձգում է իր միջամտության պահը: Մինչև հիմա Սերժ Սարգսյանին հաջողվել է փակել դռները, որտեղից քաղաքականություն կարող էր վերադառնալ իր նախորդը, բայց խաղը դեռ չի ավարտվել:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հ.Գ. Համարե՞լ, որ խորհրդարանական ընտրություններում Ռոբերտ Քոչարյանն ասաց եզրափակիչ խոսքը: Ոչ: ՕՐՕ դաշինքը պիտի ձգտի գոնե այն պլատֆորմը ստեղծել, որ հաջորդ ընտրություններում հաջողության կբերի, իսկ մինչ այդ Ռոբերտ Քոչարյանը հիանալի զբաղմունք ունի՝ Արցախում սահմանադրական փոփոխություններով ուժեղ նախագահական իշխանություն է հաստատվում, ինչո՞ւ չվերադառնալ հայրենիք: Որովհետև Սամվել Բաբայանը ձախողվե՞ց ու նրա փոխարեն Հայկ Խանումյա՞նը ծեծվեց, դա դեռ ոչինչ չի նշանակում: Առավել ևս, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներն ու հատկապես Մոսկվան ցանկանում են Ստեփանակերտի վերադարձը բանակցային սեղանի շուրջ: Ռևանշի դաշտ է բացվում՝ Արցախի հարցով, եթե Մոսկվան թույլ տա, իսկ եթե ոչ, համենայն դեպս նախագահ ավելի զիլ է հնչում, քան նախկին նախագահ: Առավել ևս, որ Արցախի Հանրապետությունը չճանաչված պետություն է, որ կարող է վաղը, մյուս օրը ճանաչվել:

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ