Նկարիչ ու թիֆլիսցի ազնվական
Նիկօն նկարիչ էր: Բայց նկարիչ, որի ստեղծագործական ներաշխարհ այլոց մուտքը փակ էր: Եվ թե որևէ մեկի համար իր այդ դուռը բա՞ց էր՝ չգիտեմ: Ինքն էր, իր կտավները, իր աշխատանքները և ամենևին կարիք չուներ որևէ մեկի ինչ-որ բան բացատրել: Ամեն փորձ ներքաշելու նրան ինչ-ինչ խոսակցության մեջ մատնված էր անհաջողության. կասեր մի քանի բառ ու՝ վերջ:
Առհասարակ սակավախոս, ներամփոփ, արտաքին հուզականությունից զերծ մարդ էր, երբեք չէր վիճաբանում կամ բանավիճում: Սովորաբար այդպես վարվում են կյանքի ահռելի փորձ ունեցող իմաստունները: Անգամ ապագա կնոջը՝ Փիրուզա Մելիքսեթյանին, սիրահետում էր անսովոր զուսպ (շատ տարիներ առաջ անձամբ եմ մեկ-երկու անգամ ականատես եղել): Եվ դա զարմանալի միություն էր, մի կողմից՝ կնոջ եռանդուն, հուզախառն, կրքոտ սկզբունքայնությունը, մյուս կողմից՝ իր պաղարյուն, սառնասիրտ դատողականությունը: Թերևս, հակակշիռների կայուն, անխախտ, անդավաճան միասնություն էր:
Շուրջ 45 տարի առաջ Նիկօն Սփյուռքահայության հետ մշակութային կապի կոմիտեի «Սովետական Հայաստան» ամսագրի գեղարվեստական խմբագիրն էր, ես էլ՝ մամուլի բաժնի աշխատակից: Միջանցքի տարբեր ծայրերում էինք և, բնականաբար, ամեն օր հանդիպում էինք, բայց առօրյա խոսակցություններ վարելը նրա հետ անիմաստ էր, գլխովին իր գործի, իր մտահղացումների մեջ էր: Եվ միայն վերջին տարիներին, իր քչախոսության տաբուն խախտելով, հաճախակի հիշում էր Սփյուռքի կոմիտեի նախագահի տեղակալ և ամսագրի գլխավոր խմբագիր Վահագն Դավթյանին, որը բարձր էր գնահատել իրեն որպես նկարիչ և ըստ ամենայնի ոգևորել:
Աշխատանքի բերումով ես լավ եմ ուսումնասիրել թիֆլիսահայոց կյանքն ու գործունեությունը և ամենայն պատասխանատվությամբ վկայում եմ՝ Նիկօն թիֆլիսցի, ոչ՝ թբիլիսցի, ազնվականի տիպար էր: Կեղծ է այն կարծրատիպը, թե վրացիներն էին Թիֆլիսի ազնվականները: Դարեր շարունակ Թիֆլիսը եղել է հայաքաղաք, որտեղ ապրում էին բազմաթիվ հայ ազնվականներ: Ես չգիտեմ Նիկոլայ Մանուկյանի գերդաստանի ճյուղագրական պատմությունը, բայց ամեն անգամ Նիկօյին տեսնելիս՝ ձիգ, բարձրահասակ, հանդարտ, մշտապես կոկ ու ճաշակով հագնված, աչքիս առաջ հառնում էր ազնվականի կերպարը:
Եվ հիմա, ցավն ու ափսոսանքը ներսս գցած՝ այսքանը կարողացա գրել:
Կորստի զգացումը դեռ թարմ է…
Ընկեր է մահացել…
Երևանը կորցրել է իր ներկապնակի ամենավառ գույներից մեկը…
Խաչատուր ԴԱԴԱՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են… Եթե չլիներ մեր չարամիտ միջամտությունը, ապա հայերի բացարձակ մեծամասնությունը, ըստ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, հայտնվելու էր Ռուսաստանի պաշտպանության ներքո
-
Ասում են… Պարադիգմի կտրուկ փոփոխությունը և անցումը դեպի Եվրամիության հարթակ, մեր կարծիքով, անխուսափելիորեն կապված կլինի ՀՆԱ-ի անկման և հայկական բիզնեսին, տնտեսությանն ու Հայաստանի հասարակ քաղաքացիների կենսամակարդակին լուրջ հարվածների հետ։
-
Ասում են… Դոնալդ Թրամփի գլխավորած հանրապետական վարչակազմի ԱՄՆ-ում իշխանության վերադարձով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո միջազգային գործընթացների Վաշինգտոնի ըմբռնումը նոր հարթություն է ձեռք բերել: Հունվարի 15-ին Սենատում այս հարցի վերաբերյալ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն շատ խոսուն հայտարարություններ արեց։
-
Ասում են Եթե ինչ-որ մեկը սեփական պատմությունը խեղաթյուրում է թշնամու բարեհաճությանը արժանանալու համար, նա հարգանքի արժանի չէ: Թուրքիան Հայաստանի հավերժական թշնամին է, նրանք հավերժական անեծքի տակ են հայոց կոտորածը կազմակերպելու համար:
-
Ասում են… «Զանգեզուրի միջանցքը» ներկայիս տեսքով մաքուր թուրքական պրոյեկտ է: Այդ միջանցքով Ադրբեջանը ոչնչից ստանալու է տարեկան 1,5 մլրդ դոլար եկամուտ, իսկ Թուրքիայի առջև բացվելու են Կասպից ծովի դարպասները, և մուտք է գործելու Կենտրոնական Ասիա
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
Տարածաշրջանային
